NAVمطابق تعریف عبارت است از خالص ارزش داراییهای یک شرکت و به عبارت دیگر ارزش کل دارایی های شرکت پس از کسر بدهی ها می باشد، از نظر حسابداری، کشف NAV هر سهم عبارت است از دارایی های شرکت منهای بدهی های آن یعنی همان حقوق صاحبان شرکت.
امادر برآوردهای مالی این رقم نمیتواند انعکاس دقیقی از خالص ارزش دارایی های شرکت ارائه دهد که علت آن نیز برخی از محدودیت های ترازنامه بازمیگردد. در ترازنامه ارزش بسیاری از دارایی ها به بهای تمام شده تاریخی گزارش می شوند، که در برخی سرفصل ها نظیر سرمایه گذاری ها و دارایی های ثابت بین ارزش روز آنها و مبلغ دفتری تفاوت وجود دارد.
فلذا برای رفع این مشکل بایستی ابتدا سرمایه گذاریهای شرکت را ارزش گذاری کنیم، پس از این رقم را با بهای تمام شده درج شده درصورتهای مالی شرکت مقایسه کنیم. درصورتی که ارزش بازار بیشتر از بهای تمام شده باشد این مازاد ارزش نسبت به بهای تمام شده باید در محاسبه خالص ارزش دارایی ها در نظر گرفته شود زیرا در حقیقت این مازاد ارزش به هنگام ارائه اطلاعات در بخش دارایی ها در ترازنامه پنهان مانده است.
بنابراینفرمول محاسبه خالص ارزش داراییهای یک شرکت به صورت زیر به دست میآید.
حقوق صاحبان سهام + مازاد ارزش سرمایهگذاریها نسبت به بهای تمام شده = خالص ارزش داراییها
بدیهی است انجام محاسبه فوق در زمانی که کلیه سرمایهگذاریها در سهام بورسی صورت گرفته باشد آسان است، اما زمانی که شرکت سرمایهگذاری فعالیتهایی خارج از بورس داشته باشددر این حالت معمولا مشکلات بیشتری در خصوص محاسبه NAV بروز میکند که علت آن نیز به فقدان بازار منصفانه برای ارزشگذاری سرمایهگذاریها باز میگردد. که به منظور رفع این مشکل میتوان ارزش روز پرتفوی خارج از بورس را معادل بهای تمام شده آنها منظور نمود.
دربرآوردNAV حاضر، ریز سرمایه گذاری های بورسی و خارج از بورس شرکتهای سرمایه گذاری از آخرین صورت وضعیت پرتفوی منتشره شده شرکتها در سامانه ناشران بورسی استخراج گردیده است، همچنین برای استخراج حقوق صاحبان سهام از آخرین صورتهای مالی میاندوره ای منتشر شدهی شرکتها استفاده میشود. گاهی ممکن است تاریخ آخرین ترازنامه منتشر شده با آخرین صورت وضعیت پرتفوی یکسان نباشد، دراین حالت سودهای تقسیم شده ما بین این دو تاریخ از سوی شرکتها باعث کاسته شدن قیمت سهامشان گردیده است درحالیکه به سرفصل سود انباشته در ترازنامه اضافه نگردیده است، لذا درمحاسبات ذیل سود های تقسیمی محقق شده نیز به محاسبات اضافه گردیده است.
نکته قابل توجه سرفصل ذخایر کاهش ارزش سرمایه گذاریهاست، با توجه به اینکه این ذخیره در ترازنامه کاهنده ی داراییهاست ، لذا در محاسبات مربوط به NAV به محاسبات افزوده میگردد.
و آخرین نکته قابل ذکر اینکه پس از محاسبه خالص ارزش دارایی های تعدیل شده (با منظور نمودن سود نقدی و ذخایر کاهش ارزش)، بایستی رقم فوق تقسیم بر تعداد سهام شرکت گردد تا NAV هر سهم محاسبه گردد، درخصوص شرکتهایی که درحال انجام افزایش سرمایه میباشند بایستی به این نکته توجه نمود که تعداد سهام آخرین سرمایه ثبت شده بعلاوه تعداد سهامی که در حال انتشار می باشد بایستی ملاک تعداد سهام قرار گیرد.
با توجه به مطالب فوق الذکر خلاصه مفروضات مبنای محاسبه NAVبه صورت ذیل می باشد:
دارایی و بدهیهای منظور شده در محاسبه NAV مربوط به آخرین ترازنامه منتشره از سوی شرکت ها میباشد.
اطلاعات مربوط به پرتفوی شرکت بر اساس آخرین صورت وضعیت پرتفوی ارائه شده در سایت codal.ir میباشد.
در محاسبه ارزش روز پرتفوی بورسی، قیمت پایانی روزانه اعمال میگردد.
ارزش بازار پرتفوی غیر بورسی، معادل بهای تمام شده، منظور میگردد.
سودنقدی حاصل از سرمایه گذاری در شرکت های زیر مجموعه که مجمع عمومی عادی آنها مابین فاصله میان تاریخ ترازنامه و تاریخ صورت وضعیت پرتفوی برگزار شده باشد به عنوان سود نقدی محقق شده در محاسبات منظور میگردد.
ذخیره کاهش ارزش سرمایه گذاری های به محاسبات اضافه میشود .
سود حاصل از فروش سرمایه گذاریها که مابین تاریخ ترازنامه و تاریخ صورت وضعیت پرتفوی اتفاق افتاده باشد در محابات منظور میگردد.
جدول صفحه بعد نمایه ای از NAV شرکت های سرمایه گذاری و هلدینگ های بورس تهران همراه با قیمت روز و نسبت قیمت به NAV نمایش میدهد.
نماد
نام شرکت
نسبت سرمایه گذاری بورسی از کل سرمایه گذاری ها
قیمت بازار
خالص ارزش دارایی هر سهم
نسبت قیمت به ارزش خالص دارایی هر سهم
وسپه
سرمایه گذاری سپه
97%
2,327
3,139
74%
ونیکی
سرمایه گذاری ملی ایران
96%
1,728
3,228
54%
پردیس
سرمایه گذاری پردیس
96%
1,118
1,309
85%
وپخش
هلدینگ داروپخش
89%
16,020
17,870
90%
والبر
سرمایه گذاری البرز
85%
4,908
5,905
83%
اعتلا
سرمایه گذاری اعتلا البرز
84%
2,114
2,020
105%
وصنعت
سرمایه گذاری صنعت و معدن
84%
2,132
3,755
57%
وصنا
گروه صنایع بهشهر ایران
81%
2,043
2,849
72%
وتوسم
سرمایه گذاری توسعه ملی
81%
3,187
3,338
95%
ورنا
سرمایه گذاری رنا
80%
1,032
1,128
91%
ومعادن
توسعه معادن و فلزات
79%
2,670
4,358
61%
وبهمن
سرمایه گذاری بهمن
77%
1,552
2,070
75%
کروی
توسعه معادن روی ایران
73%
2,317
2,881
80%
خگستر
گسترش سرمایه گذاری ایران خودرو
72%
2,963
5,249
56%
وامید
مدیریت سرمایه گذاری امید
68%
3,666
4,782
77%
وخارزم
سرمایه گذاری خوارزمی
67%
1,446
2,008
72%
وتوصا
سرمایه گذاری توسعه صنعتی ایران
66%
1,826
1,790
102%
وتوکا
سرمایه گذاری توکا فولاد
64%
4,139
4,405
94%
واتی
سرمایه گذاری آتیه دماوند
62%
3,648
8,316
44%
وبانک
سرمایه گذاری گروه توسعه ملی
61%
4,406
6,692
66%
وصندوق
سرمایه گذاری صندوق بازنشستگی کشوری
53%
3,975
5,537
72%
تیپیکو
سرمایه گذاری دارویی تامین
53%
5,335
6,499
82%
وساپا
سرمایه گذاری سایپا
51%
1,047
1,830
57%
پارسان
گسترش نفت و گاز پارسیان
49%
7,526
7,452
101%
وتوشه
سرمایه گذاری پارس توشه
43%
4,079
6,079
67%
وپترو
سرمایه گذاری صنایع پتروشیمی
36%
2,063
2,334
88%
وغدیر
سرمایه گذاری غدیر
26%
6,433
8,654
74%
میانگین نسبت قیمت به NAV شرکت های سرمایه گذاری در حدود 70 تا 80 درصد میباشد اما چنانچه ملاحظه میگردد P/NAV برخی از شرکتها در این محدوده نمی باشد، که این امر می تواند به دلایل مختلفی رخ داده باشد، یکی از این دلایل میتواند درصد بالای پرتفوی غیر بورسی در پرتفوی شرکت باشد. از آنجا که در تحلیل حاضر، ارزش روز پرتفوی غیر بورسی، معادل بهای تمام شده آن منظور گردیده است ممکن است اضافه یا کاهش ارزش این سرمایه گذاری ها به خوبی نمایش داده نشود. دلیل دیگر نیز میتواند مربوط به انتظارات بازار درخصوص افزایش یا کاهش قیمت و تعدیل NAV و یا حتی قیمتگذاری اشتباه بازار باشد. در این خصوص دسته بندی زیر بیشتر می تواند کمک کننده باشد.
جدول زیر شرکتهای سرمایه گذاری را که دارای نسبت قیمت به خالص ارزش دارایی های بین 100 تا 70 درصد هستند، را نشان میدهد:
نماد
نام شرکت
نسبت سرمایه گذاری بورسی از کل سرمایه گذاری ها
قیمت بازار
خالص ارزش دارایی هر سهم
نسبت قیمت به ارزش خالص دارایی هر سهم
وتوسم
سرمایه گذاری توسعه ملی
81%
3,187
3,338
95%
وتوکا
سرمایه گذاری توکا فولاد
64%
4,139
4,405
94%
ورنا
سرمایه گذاری رنا
80%
1,032
1,128
91%
وپخش
هلدینگ داروپخش
89%
16,020
17,870
90%
وپترو
سرمایه گذاری صنایع پتروشیمی
36%
2,063
2,334
88%
پردیس
سرمایه گذاری پردیس
96%
1,118
1,309
85%
والبر
سرمایه گذاری البرز
85%
4,908
5,905
83%
تیپیکو
سرمایه گذاری دارویی تامین
53%
5,335
6,499
82%
کروی
توسعه معادن روی ایران
73%
2,317
2,881
80%
وامید
مدیریت سرمایه گذاری امید
68%
3,666
4,782
77%
وبهمن
سرمایه گذاری بهمن
77%
1,552
2,070
75%
وغدیر
سرمایه گذاری غدیر
26%
6,433
8,654
74%
وسپه
سرمایه گذاری سپه
97%
2,327
3,139
74%
وخارزم
سرمایه گذاری خوارزمی
67%
1,446
2,008
72%
وصندوق
سرمایه گذاری صندوق بازنشستگی کشوری
53%
3,975
5,537
72%
وصنا
گروه صنایع بهشهر ایران
81%
2,043
2,849
72%
طبق این جدول، وتوسم، وتوکا، ورنا، وپخش، وپترو، پردیس، والبر، تیپیکو، کروی، وامید، وبهمن، وغدیر، وسپه، وخارزم، وصندوق و وصنااز نسبت قیمت به خالص ارزش دارایی های تقریباً متعادلی برخوردار می باشند.
شرکتهای سرمایه گذاری که دارای نسبت قیمت به خالص ارزش دارایی کمتر از میانگین بازار می باشند به شرح جدول زیر هستند:
نماد
نام شرکت
نسبت سرمایه گذاری بورسی از کل سرمایه گذاری ها
قیمت بازار
خالص ارزش دارایی هر سهم
نسبت قیمت به ارزش خالص دارایی هر سهم
واتی
سرمایه گذاری آتیه دماوند
62%
3،648
8،316
44%
بنابراین با توجه به جدول، نسبت قیمت به ارزش خالص دارایی هر سهم شرکت واتی، زیر 50% میباشد.
منبع: شرکت مشاور سرمایه گذاری هدف حافظ