نماگر بورس تهران در ادامه مسیر پرشتاب چند روز اخیر خود، دیروز نیز با رشد ۲۳۶۹ واحدی همراه و به کانال ۱۰۹ هزار واحدی نزدیک شد. این رشد ۲/ ۲ درصدی در حالی رقم خورد که در نیمه‌های معاملات شاخص سهام از کانال ۱۰۹ هزار واحدی عبور کرده بود. در ادامه اما با جمع‌آوری صف‌های خرید در برخی نمادها، شاهد چرخش مسیر بازار بودیم.

به گزارش پایگاه خبری سرمایه گذاری آنلاین، این سیزدهمین کانال‌شکنی متوالی شاخص کل بورس تهران در 5 روز معاملاتی اخیر بود. شرایطی که سبب شد بازدهی این بازار از ابتدای سال تاکنون از 13 درصد فراتر رود که حدود 10 درصد از آن به معاملات هفته جاری بازمی‌گردد. به این ترتیب رشد حدود 10 هزار واحدی شاخص سهام در هفته جاری، رکوردی طلایی در کارنامه معاملاتی بورس تهران به ثبت رساند.

مهم‌ترین‌ محرک شتاب بورس

در گزارش‌های پیشین «دنیای اقتصاد» به محرک‌های رشد این روزهای بازار سهام مکررا اشاره شد. در میان مولفه‌های اثرگذار بر سهام به نظر می‌رسد هجوم کم‌نظیر نقدینگی از دیگر بازارهای موازی به سمت سهام مهم‌ترین عامل جهش بی‌سابقه شاخص کل بورس تهران باشد. میانگین ارزش معاملات در هفته جاری به حدود 520 میلیارد تومان رسید. این در حالی است که پیش از این، متغیر مذکور به زحمت سطوح 200 میلیارد تومانی را لمس می‌کرد. ضمن اینکه این نقدینگی عمدتا از سوی سرمایه‌گذاران خرد به معاملات سهام تزریق شده است. نگاهی به عملکرد بازیگران حقیقی و حقوقی و انتقال سهام در روزهای اخیر شاهد این مدعاست. واقعیت این است که در معاملات پنج روز اخیر، خالص تغییر مالکیت به میزان 484 میلیارد و 500 میلیون تومان و به نفع بازیگران حقیقی بازار رقم خورده است.

در این میان نگاهی به معاملات اوراق بدهی در روزهای طلایی بازار سهام خالی از لطف نیست. چندی پیش بررسی‌های «دنیای بورس» در گزارشی تحت عنوان «واکنش اوراق بدهی به رونق سهام» نشان داد همزمان با رونق سهام، قیمت‌ها در میان اسناد خزانه اسلامی موجود در بازار بدهی، روندی کاهشی را تجربه می‌کند. موضوعی که سبب شده است میانگین نرخ سود موثر-با توجه به رابطه معکوس قیمت و نرخ بازدهی- از 25 درصد نیز عبور کند. این بار اما عامل اصلی افزایش نرخ در بازار بدهی، نه رشد نرخ سود در بازار پول بلکه افزایش قیمت در بازار رقیب یعنی سهام بود. به عبارت دیگر، رونق قابل‌ملاحظه بازار سهام سبب افزایش عرضه اوراق بدهی برای انتقال نقدینگی به بورس تهران شده است. وجود بازیگران حرفه‌ای در بازار بدهی خود نشان‌دهنده تقویت انتظارات از رونق ادامه‌دار بازار سهام است.
رفت و برگشت‌های بی‌رخداد

روز گذشته نیز برخی شرکت‌های سهامی به واسطه رشد بیش از 20 درصدی در کمتر از 5 روز متوالی با توقف نماد معاملاتی مواجه شدند. این وضعیت در روز سه‌شنبه نیز سکته‌ای کوتاه در روند صعودی شاخص بازار ایجاد کرده بود. توقف‌های مذکور به قانونی بازمی‌گردد که سال گذشته از سوی مقام ناظر اجرا شد تا نمادهای متوقف را مجبور به انتشار اطلاعیه شفاف‌سازی درخصوص چرایی نوسان سهام روی سامانه کدال کند. گزارش‌هایی که عمدتا بر عدم رخداد قابل توجهی در عملکرد شرکت اشاره دارد. دیروز نیز با انتشار شفاف‌سازی شرکت‌هایی که طی معاملات روز سه‌شنبه با توقف نماد معاملاتی روبه‌رو‌ شده بودند، شاهد بازگشت این نمادها به گردونه معاملات بودیم. این بازگشایی‌ها به خودی خود رشد بیش از 800 واحدی شاخص سهام را رقم زد. قانون جدید توقف‌ها اما روز گذشته نیز گریبان برخی بورسی‌ها را گرفت. نمادهایی که به احتمال قوی روز شنبه به معاملات بازار سهام بازمی‌گردند.
نوبت توجه به ریسک جهانی

همان‌طور که اشاره شد طی روزهای اخیر غلبه موج قدرتمند ورود نقدینگی به بازار سهام بر تمامی عوامل اثرگذار، زمینه رشد بی‌سابقه این بازار را فراهم آورد. با این حال، به نظر می‌رسد پس از پشت‌سر‌گذاشتن این رشدهای متوالی، اکنون، ریسک‌های موجود در بازارهای جهانی توجه بیشتری به خود جلب کنند. نگرانی از وضعیت اقتصاد جهانی در پی تشدید تنش تجاری میان آمریکا و چین از مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر روند قیمتی فلزات در بازارهای کالایی طی روزهای اخیر شده است. جایی که آمریکا تعرفه 25 درصدی روی بخشی از صادرات استراتژیک چین وضع کرد و این کشور نیز از آمادگی پکن برای مقابله به مثل با اقدام آمریکا خبر داد. اما این پایان جدال این دو غول اقتصادی نبود و دونالد ترامپ سه‌شنبه‌شب اعلام کرد که آمریکا قصد دارد بر 200 میلیارد دلار از کالاهای چینی تعرفه وارداتی 10 درصدی وضع کند و همین امر موجب تشدید نگرانی‌ها در بین سرمایه‌گذاران بازار جهانی شد.

از دیگر دلایل تزلزل این روزهای بازار جهانی، سخنان روز سه‌شنبه ماریو دراگی، رئیس بانک مرکزی اروپا (ECB) بود. جایی که وی ضمن اعلام کاهش رشد اقتصادی اتحادیه اروپا به 1/ 2 درصد در سال 2018 گفت: برنامه خرید ماهانه 30 میلیارد دلار دارایی از بورس و اوراق قرضه بعد از ماه سپتامبر ادامه یافته و در ماه دسامبر خاتمه می‌یابد. دراگی در عین حال اعلام کرد که حداقل تا تابستان 2019 سیاست تثبیت نرخ بهره یورو تمدید شده است. انتشار این اخبار با تقویت شاخص دلار (سقف 11 ماهه)، عامل فشار بر قیمت فلزات در بازارهای جهانی شد. هر چند روز گذشته تا حدودی شاهد بازگشت آرامش به بازار فلزات بودیم اما روند هفتگی فلزات نشان از افت قیمت‌ها دارد.
تداوم رشد یا استراحت؟

جمع شدن صف‌های خرید در اغلب نمادهای بورسی در کنار احتمال افزایش توجه فعالان بازار به ریسک‌های موجود در بازارهای جهانی، ورود بازار سهام به یک دوره استراحت را محتمل می‌نماید. شناسایی سود معامله‌گران پس از رشد پرشتاب روزهای اخیر، خود عاملی برای تقویت عرضه سهام در هفته آتی است. این احتمال جایی تقویت می‌شود که شاهد واگرایی شاخص کل با شاخص کل‌ هم‌وزن (با اثرگذاری یکسان نمادها) هستیم. روزهای ابتدایی رشد بازار، این دو شاخص در یک جهت حرکت می‌کردند که نشان از رشد دسته‌جمعی سهام داشت. این حرکت اما در ادامه تنها نمادهای بزرگ بازار را در بر گرفت. در مجموع هفته جاری نیز شاهد رشد 3 برابری شاخص کل بورس تهران در مقابل شاخص کل هم‌وزن (با افزایش 5/ 3 درصدی) بودیم. البته باید توجه داشت بار دیگر احتمال دارد ورود نقدینگی پرقدرت به بازار سهام، بر دیگر عوامل موجود غلبه کرده تا شاهد تداوم رشد بازار باشیم.
مروری بر معاملات روز گذشته

بررسی روند صنایع بورسی در روز گذشته نشان می‌دهد از 38 ‌صنعت مورد بررسی، شاخص 25 صنعت با رشد همراه شد و 7 صنعت نیز معاملات روزانه خود را با افت شاخص پشت سر گذاشتند (شاخص 6 صنعت بدون تغییر ماند). بیشترین بازدهی‌های دیروز بورس تهران (معادل 9/ 4 درصد) از آن گروه زراعت و خدمات وابسته شد و در مقابل غذایی‌ها در قعر جدول بازدهی روزانه قرار گرفتند. فلزی‌ها در این روز بیشترین ارزش معاملات روزانه به میزان 108 میلیارد تومان را به خود اختصاص دادند و بیشترین حجم معاملات نیز با دادوستد 450 میلیون سهم از آن خودرویی‌ها شد.  روز گذشته، برای هفتمین روز متوالی، خالص تغییر مالکیت به نام معامله‌گران حقیقی بازار رقم خورد و بیش از 536 میلیون سهم به ارزش 115 میلیارد و 400 میلیون تومان از سبد سهام حقوقی‌ها به پرتفوی معامله‌گران حقیقی بازار افزوده شد.  بیشترین خالص خرید توسط سهامداران خرد در نمادهای زیرمجموعه پتروپالایشی به ثبت رسید. به این ترتیب خالص خرید حقیقی‌ها در نمادهای زیرمجموعه گروه فرآورده‌های نفتی به حدود 55 میلیارد تومان رسید. پتروشیمیایی‌ها نیز شاهد تغییر مالکیت 35 میلیارد تومانی به نفع حقیقی‌ها بودند.