نماگر فرابورس ایران در پایان معاملات روز گذشته با افت بیش از ۶ واحدی (معادل ۳۴/ ۰ درصد) در سطح ۵/ ۱۸۲۰ واحدی ایستاد. بر این اساس با احتساب افت دیروز آیفکس، بازدهی این بازار از ابتدای سال تاکنون به ۶۶ درصد محدود شد.

به گزارش پایگاه خبری سرمایه گذاری آنلاین، طی معاملات روز گذشته، فعالان بازار شاهد جابه‌جایی افزون بر 535 میلیون ورقه بهادار به ارزش 434 میلیارد تومان در بازارهای چندگانه فرابورس بودند. رصد معاملات روز سه‌شنبه فرابورس ایران نشان‌دهنده بیشترین تاثیر منفی بر شاخص این بازار از سوی نماد معاملاتی شرکت‌های پالایش نفت شیراز، پالایش نفت لاوان، هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه و تولید برق عسلویه مپنا در مجموع به میزان 3/ 5 واحد است.

در مقابل اما نماد معاملاتی شرکت تولدی نیروی برق دماوند مانع از افت بیشتر آیفکس شد. بیشترین افزایش قیمت در این روز منفی نیز به نماد معاملاتی شرکت‌های شیر پاستوریزه پگاه گلستان، افرانت، کشاورزی مکانیزه اصفهان کشت، کشتیرانی دریای خزر و تولید نیروی برق دماوند اختصاص پیدا کرد.  دوشنبه شب، سقوط بازارهای سهام با نگرانی از بسته شدن دولت در آمریکا و افت اقتصاد جهان، باعث سقوط سنگین قیمت نفت خام شد و قیمت‌ها به پایین‌ترین سطح خود در بیش از یک سال اخیر رسید. پیش از بسته شدن زودهنگام بازارها به علت تعطیلات کریسمس، قیمت نفت آمریکا با ثبت ریزش 1/ 5 درصدی به پایین‌ترین سطح خود از 26 ژوئن 2017 رسید. نفت برنت نیز 6 درصد کاهش یافت و به ضعیف‌ترین قیمت خود از آگوست 2017 تاکنون رسید. تعطیلی بخشی از دولت فدرال آمریکا در پی عدم توافق با کنگره و تهدید ترامپ در مورد اخراج رئیس فدرال رزرو باعث اصلاح 20 درصدی شاخص‌ها در وال ‌استریت شد و به این ترتیب بازارهای سهام پیش از کریسمس وارد محدوده خرسی شدند. بروز نگرانی‌های جدید در مورد ورود آمریکا به دوره رکود اقتصادی در کنار جنگ تجاری و کند شدن رشد اقتصاد جهانی، چشم‌انداز تقاضای نفت را در سال آتی میلادی تیره کرده و سبب تشدید فشار بر قیمت نفت شده است. سرمایه‌گذاران از بازار سهام و نفت به سوی سرمایه‌های امنی نظیر طلا و اوراق قرضه دولتی پناه می‌برند. به این ترتیب روز گذشته سهام وابسته به بازار نفت، با بیشترین فشار فروش مواجه و در سطح منفی قیمتی دادوستد شدند.
رصد فعالیت معامله‌گران در فرابورس

فرابورس ایران روز گذشته در مجموع شاهد تغییر مالکیت 7/ 4 میلیون سهمی به ارزش 1/ 4 میلیون تومانی به سمت معامله‌گران حقوقی بود. در این میان نماد معاملاتی شرکت فولاد هرمزگان جنوب بیشترین حمایت بازیگران حقوقی را به خود دید. بررسی خالص تغییر مالکیت این شرکت طی روز معاملاتی گذشته حکایت از جابه‌جایی 2 میلیون و 100 هزار سهم «هرمز» به ارزش 916 میلیون تومان در مسیر حقیقی به حقوقی دارد. پس از «هرمز» نیز «میدکو» شاهد بیشترین خالص تغییر مالکیت به نفع معامله‌گران حقوقی به ارزش 830 میلیون تومان بود. در آن سوی بازار نماد معاملاتی شرکت بیمه نوین شاهد بیشترین خالص خرید از سوی معامله‌گران خرد بازار بود. بر این اساس دیروز حدود 9/ 6 میلیون سهم «نوین» به ارزش964 میلیون تومان از پرتفوی حقوقی‌ها به سبد سهام معامله‌گران حقیقی منتقل شد. «مادیرا» نیز در این روز شاهد جابه‌جایی 550 میلیون تومانی در مسیر حقوقی به حقیقی بود.
نزول نرخ سود بدهی با خودنمایی ریسک‌ها

در معاملات دیروز 192 میلیارد تومان از اوراق با درآمد ثابت اعم از اسناد خزانه و اوراق مشارکت و اجاره در بین فعالان فرابورس دست به دست شد. حدود 140 میلیارد تومان از ارزش این معاملات به اسناد خزانه اسلامی اختصاص داشت. به بیان دیگر، 72 درصد از جریان نقدینگی اوراق با درآمد ثابت به ارزش اوراق خزانه تعلق داشت.

ارزش معاملات این اوراق در روزهای یکشنبه و دوشنبه و همزمان با بهبود وضعیت سهام کمتر شده بود و عرضه‌ها در اوراق خزانه بر نیروهای سمت تقاضا غلبه پیدا کرد. برآیند این نیروها در توقف روند صعودی میانگین قیمت اوراق انعکاس پیدا کرد و سبب شد تا نرخ بازده اوراق خزانه پس از روند نزولی 8 روزه طی دادوستدهای روز یکشنبه در مرز 1/ 22 درصد متوقف شود و در روز بعد، یعنی معاملات دوشنبه، با افزایش اندک به رقم 2/ 22 درصد ارتقا یابد. دو اتفاق مهم در توقف و بازگشت نرخ بازده اوراق خزانه به مسیر صعودی مهم ارزیابی می‌شوند. یکی کاهش دمای ریسک در بازارهای دارایی و دیگری نرخ سود در بازار پول. دمای ریسک در بازارها را می‌توان با ردیابی رفتار بازیگران در بازار سهام مشخص کرد. در روزهای یکشنبه و دوشنبه شاخص‌های اصلی سهام پس از مدت‌ها وارد مدار صعودی شدند و بخشی از افت‌های خود را در هفته‌های پایانی آذر جبران کردند. همین رویداد سبب شد تا تقاضا در بازار اوراق خزانه توان ارتقای قیمت‌ها را نداشته باشد و روند نزولی نرخ سود موثر در بازار بدهی متوقف شود. از طرف دیگر، نرخ سود در بازار پول به‌عنوان مهمترین رقیب بازار بدهی نیز در تعیین قیمت اوراق به‌طور مستقیم اثرگذار است و بنابراین کاهش بیشتر نرخ‌ها و تنزل به زیر مرز 22 درصد موجب کاهش جذابیت اوراق خزانه برای سرمایه‌گذاران می‌شد و فروشندگان بالقوه این بازار را تشویق به عرضه می‌کرد. با این حال، متوسط نرخ بازده اوراق خزانه در معاملات روز گذشته مجددا افزایش یافت و در مرز 22 درصد قرار گرفت. عقب‌نشینی دوباره نرخ بازده اوراق بدهی در دادوستدهای دیروز را می‌توان ناشی از بروز مجدد ریسک‌ها و افزایش تقاضا برای اوراق با درآمد ثابت نظیر اسناد خزانه دانست.
از «تسه»ها چه خبر؟

روز گذشته فرابورس ایران همچنین شاهد معامله افزون بر 80 هزار ورقه تسهیلات مسکن به ارزش حدود 4 میلیارد و 600 میلیون تومان در بازار ابزارهای نوین مالی بود. در این روز «تسه»ها در بازه 23 تا 56 هزار تومان نوسان کردند. به این ترتیب متوسط قیمت امتیاز تسهیلات مسکن در فرابورس، دیروز با رشد 5/ 0 درصدی (نسبت به روز ‌دوشنبه) به 49 هزار و 650 تومان رسید.