بورس تهران در حالی نخستین ماه زمستان را با ثبت بازدهی مناسب در محدوده ۶درصدی به پایان برد که در این ماه بررسی عملکرد کارگزاران بورس نیز درخشان بود. ایجاد رونق نسبی در شرایط کلی بازار سهام و همچنین تکلیف سازمان بورس به صندوق‌های بزرگ برای ورود ۵درصد از پرتفوی خود به بازار سهام از جمله مهم‌ترین‌ دلایل در رشد معاملات دی‌ماه این نهادهای مالی بود.

به گزارش پایگاه خبری سرمایه گذاری آنلاین، عملکرد دی‌ماه کارگزاران فعال در بازار در حالی نشان از ثبت معاملاتی در محدوده 30هزار میلیارد تومانی دارد که در مقایسه با عملکرد آذرماه و مدت مشابه سال قبل، با رشد همراه شده است. به‌طوری‌که این نهادهای مالی توانستند افزایش بیش از 36درصدی معاملات نسبت به عملکرد آذرماه را تجربه کنند. افزون بر این خرید و فروش‌های مزبور در مقایسه با مدت مشابه سال قبل نیز رشد چشمگیری نشان می‌دهد به‌طوری‌که ارزش خرید و فروش‌های این نهادهای مالی طی ماه گذشته نسبت به مدت مشابه سال 96، افزایش 160درصدی را نشان می‌دهد. کارگزاران فعال در بازار سرمایه توانستند دی‌‌ را با عملکرد قابل‌توجهی پشت سر گذارند که در این میان بررسی روند خرید و فروش‌های صورت گرفته نشان از آن دارد که بخش عمده‌ای از رشد مزبور تحت تاثیر رونق اخیر بازار سهام بوده است؛ در حالی بازار سهام معاملات آذرماه را با زیان 11درصد سپری کرد که این ماه خرید‌و‌فروش‌های صورت گرفته در بازار نیز با رونق چندانی همراه نبود. در همین راستا عملکرد کارگزاری‌ها نیز نشان از تایید این موضوع دارد. دلایل عملکرد مزبور در گزارش منتشر شده توسط «دنیای اقتصاد» تحت عنوان «خروج کارگزاری‌ها از فاز رونق» بررسی شده است.

حال بازار سهام دی‌ماه را با ثبت بازدهی 6درصدی و همچنین رشد مولفه‌های اصلی سپری کرد. به‌طوری‌که متوسط حجم معاملات روزانه در ماه گذشته به بیش از 2میلیارد سهم رسید که نسبت به آذرماه، رشدی حدود 52درصد را تجربه کرده است. در همین راستا متوسط ارزش معاملات نیز از از افزایش 32درصدی برخوردار شده است. طبیعی‌است که در چنین شرایطی، فعالیت کارگزاری‌های بورسی نیز با رونق همراه شود. به‌طوری‌‌که بررسی عملکرد کارگزاری‌های فعال در بازار سهام طی دوره یک‌ماهه منتهی به پایان دی‌ نشان از آن دارد که در مجموع ماه گذشته خرید و فروش این نهادهای مالی به حدود 30میلیارد تومان رسیده است. به این ترتیب در مقایسه با معاملات 22هزار میلیارد تومانی این نهادهای مالی در آذرماه، رشد 36درصدی در فعالیت آنها مشاهده می‌شود. این در حالی است که خرید‌و‌فروش‌های صورت گرفته توسط کارگزاری‌ها در دوره یک ماهه منتهی به پایان دی‌ماه سال 96، بالغ بر 11هزار و 400میلیارد تومان بوده است. به‌این ترتیب رشد قابل‌توجه 160درصدی در مقایسه با 2دوره مزبور را تجربه کردند.
  رشدی دیگر در راه است

از سوی دیگر بنا به عقیده یکی از فعالان بازار سرمایه، رشد خرید و فروش‌های کارگزاری‌ها در دی‌ماه ناشی از عامل دیگری نیز بوده است؛ در این راستا علیرضا تاج‌بر، عضو هیات مدیره کانون کارگزاران توضیح داد: در دی‌ماه جلسه‌ای میان مسوولان سازمان بورس و مدیران صندوق‌های بزرگ بازار سرمایه برگزار شد. این صندوق‌ها که عمدتا دارایی بالای هزار میلیارد تومان را در اختیار دارند، مکلف شدند تا قوانین مربوطه را رعایت کنند.وی در ادامه توضیح داد: مطابق با دستورالعمل‌های قبلی، صندوق‌های بزرگ باید میزان 5درصد از دارایی موجود در پرتفوی خود را به خرید سهام اختصاص دهند. در حالی برخی از صندوق‌های مزبور این دستورالعمل را رعایت نمی‌کردند که در جلسه مزبور به آنها تکلیف شد تا این مورد را رعایت کنند.تاج‌بر ادامه داد: در این راستا به‌نظر می‌رسد بخشی از رونق ایجاد شده در عملکرد کارگزاری‌ها نشات گرفته از همین موضوع باشد. چون صندوق‌های مزبور برای رعایت این موارد، بخشی از اوراق بادرآمد ثابت را فروخته یا در روزهای آتی واگذار خواهند کرد و نقدینگی مزبور را به خرید سهام و و اوراق تبعی اختصاص می‌دهند.

به گفته تاج‌بر، این 5درصد با توجه به میزان بالای نقدینگی موجود در پرتفوی صندوق‌های بزرگ رقم بسیار بالایی خواهد بود که رونق چشمگیری به دنبال دارد. به این ترتیب باید در انتظار موج صعودی مجددی برای چنین اقدامی باشیم. امری که می‌تواند خرید و فروش‌های پررونقی را در ماه‌های آتی رقم زند. البته این موضوع برای کارگزاری‌ها می‌تواند به‌عنوان مُسکنی مقطعی عمل کند. در این راستا «دنیای‌اقتصاد» در گزارشی تحت عنوان «صنعت کارگزاری در وضعیت هشدار» به بررسی مشکلات و تهدیدهای مترصد این نهادهای مالی پرداخته است. در این میان کاهش درآمدها یکی از مشکلات این نهادهای مالی است؛‌ به‌طوری‌که طبق گزارش مزبور درآمدهای این نهادهای مالی در سال 96 بالغ بر 947میلیارد تومان بوده که مجموع هزینه‌ها نیز در این مدت 598میلیارد تومان بوده است. با توجه به این مبالغ، سود عملیاتی از صنعت در سال گذشته بالغ بر 349میلیارد تومان و سود خالص نیز 245 میلیارد تومان بوده است. این ارقام 4 درصد کاهش نسبت به سال مالی 95 دارد. در همین راستا حاشیه سود خالص صنعت کارگزاری در سال 96 معادل 26 درصد بوده که این رقم در سال 90 معادل 39 درصد بوده است. افزون بر این بازده حقوق صاحبان سهام این صنعت نیز 15 درصد بوده که کاهش 5/ 37 درصدی نسبت به سال 90 را تجربه کرده است. همچنین 25کارگزاری در پایان سال 96 با زیان مواجه شده‌اند. این درحالی است که در سال 90 تنها 12 کارگزاری زیان‌ده بودند. اما معضلاتی از جمله سلب مجوزهای فعالیت‌ این نهادها در حوزه صندوق‌ها و سبدهای سرمایه‌گذاری، خروج پیشکسوتان صنف از فعالیت و واگذاری کارگزاری به اشخاص نهادی از دیگر مشکلات این نهادهای مالی بوده که باید چاره‌اندیشی صحیح و در سریع‌ترین زمان ممکن برای آنها صورت گیرد.
  نگاهی دقیق‌تر به فعالیت دی ماه

همان‌طور که عنوان شد بررسی فعالیت کارگزاری‌های فعال در بازار سهام نشان از آن دارد که این نهادهای مالی در دی‌ماه به خرید و فروشی در حدود 30هزار تومان اوراق بهادار پرداختند. در این میان طبق روال دوره‌های قبل، درصد بالایی از خرید و فروش‌ها تنها در انحصار چند کارگزاری بود؛ به‌طوری‌که نیمی از معاملات این ماه تنها از کانال 12 کارگزاری صورت گرفت.

در صدر این خرید و فروش‌ها، کارگزاری بانک پارسیان قرار داشت؛ به‌طوری‌که ارزش معاملات کارگزاری بانک پارسیان در این ماه به بیش از 3هزار میلیارد تومان رسید که این معاملات، 15/ 10درصد از کل معاملات این نهادهای مالی در دی‌ماه بوده است. البته یک هزار میلیارد تومان از این رقم به معامله بلوکی اختصاص داشته است. همچنین 5/ 1هزار میلیارد تومان دیگر نیز سهم این کارگزاری در خرید و فروش سایر ابزارهای نوین مالی بوده که سهم بالایی در کل معاملات کارگزاران داشته است. به‌طوری‌که کارگزاری بانک پارسیان 8/ 45درصد از کل معاملات صورت‌گرفته در خرید و فروش ابزارهای نوین مالی را به خود اختصاص داده است. مابقی نیز به خرید و فروش عادی سهام اختصاص داشته است؛ به‌طوری‌که بیش از 400میلیارد تومان در معاملات عادی و بیش از 110میلیارد تومان نیز در معاملات آنلاین جریان داشته است.

در ادامه این روند نیز کارگزاری مفید با دادوستد 2‌هزار و 800میلیارد تومانی قرار داشت. این کارگزاری نیز 55/ 9 درصد از کل معاملات ماهانه را به خود اختصاص داد. در این میان کارگزاری مفید بیشترین فعالیت را در معاملات آنلاین داشت. ارزش این داد‌وستدهای الکترونیک رقمی معادل 2هزار و 500میلیارد تومان بود. به این ترتیب کارگزاری مفید به تنهایی 3/ 23درصد از معاملات آنلاین را به خود اختصاص داد.  در همین راستا کارگزاری آگاه نیز با اختصاص 5/ 4درصد از کل معاملات ماه دی را به خرید و فروش‌های خود اختصاص داد. این مبادلات در محدوده یک هزار و 350میلیارد تومان بود. کارگزاری مزبور نیز بخش عمده‌ای از معاملات خود یعنی رقمی در حدود یک هزار و 100میلیارد تومان را به خرید‌وفروش در معاملات آنلاین اختصاص داد.
  رصد دیگر کارگزاری‌های برتر

بررسی دیگر کارگزاری‌های فعال در ماه گذشته نشان از آن دارد که کارگزاری‌های مهر اقتصاد ایرانیان، بانک پاسارگاد و بانک سپه در فهرست برترین کارگزاری‌ها قرار گرفتند. به این ترتیب هر کدام از کارگزاری‌های مزبور به ترتیب با کسب 3/ 4، 7/ 3 و 4/ 3درصد از کل معاملات، توانستند رتبه‌های چهارم تا ششم برترین کارگزاری در این ماه را به خود اختصاص دهند.  کارگزاری مهر اقتصاد ایرانیان در حالی خرید و فروش یک هزار و 300میلیارد تومانی در ماه گذشته داشت که 85درصد از این رقم به معاملات عادی تعلق داشت؛ اما در مقابل معاملات آنلاین سهم ناچیزی در این کارگزاری داشت. معاملات کارگزاری بانک پاسارگاد نیز در ماه گذشته به یک هزار و 100میلیارد تومان رسید. همچنین کارگزاری بانک سپه نیز توانست در دی‌ماه خرید و فروش بیش از یک هزار میلیارد تومانی را در کارنامه خود ثبت کند.  در ادامه این روند کارگزاری‌های حافظ، امین آوید، فارابی، مبین سرمایه و صبا تامین هر‌کدام با خرید و فروش بیش از 500 میلیارد تومانی در فهرست برترین کارگزاری‌های این ماه قرار گرفتند.
  نگاهی به برترین‌ها در حوزه آنلاین

بررسی آمارهای مربوط به عملکرد ماه گذشته کارگزاری‌ها در حوزه آنلاین نشان می‌دهد که بیش از 11هزار میلیارد تومان از کل معاملات کارگزاری‌ها به مبادلات آنلاین تعلق داشته که این رقم 36درصد از کل معاملات ماه گذشته بوده است. در صدر این نوع از معاملات نیز خرید و فروش‌های آنلاین توسط کارگزاری مفید بوده است؛ به‌طوری‌که این کارگزاری‌ به تنهایی بیش از 23 درصد از کل داد‌و‌ستدهای آنلاین را به خود اختصاص داده است که رقمی معادل 2‌هزار و 500میلیارد تومان به‌شمار می‌رود.

کارگزاری آگاه نیز با اختصاص 4/ 10 درصد از کل خرید و فروش‌ها به معاملات آنلاین در رتبه دوم برترین کارگزاری‌ها در این سرفصل قرار گرفت. ارزش این معاملات به بیش از 1/ 1هزار میلیارد تومان رسید. افزون بر این، کارگزاری‌های فارابی، مبین سرمایه، بانک پاسارگاد، تدبیرگران فردا و بانک کشاورزی در فهرست برترین‌های آنلاین در ماه گذشته بودند. این در حالی است که کارگزاری‌های امید سهم، نمادشاهدان، ایران سهم، پارس نمودگر و ارزش آفرین الوند به‌عنوان ضعیف‌ترین کارگزاری‌ها در حوزه آنلاین بودند که هر کدام سهم ناچیزی در این راستا داشتند.