فرابورس ایران چهارشنبه هفته گذشته میزبان جلسه‌ای میان فراصندوق یا صندوق در صندوق ستارگان و صندوق‌های جسورانه و خصوصی بود که به علت شیوع ویروس کرونا به صورت آنلاین برگزار شد.

به گزارش پایگاه خبری سرمایه گذاری آنلاین،مدیرعامل فرابورس در این جلسه با بیان اینکه فراصندوق ستارگان با همت معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و بنیاد برکت تحت حمایت ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره)، شکل گرفته است، گفت: هدف از این نشست معرفی ظرفیت منابع فراصندوق ستارگان و دعوت از صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه و خصوصی برای چگونگی بهره‌مندی از منابع مالی این صندوق است و نیز چشم‌انداز فراصندوق و ابعاد گستردگی و فعالیت آن بررسی می‌شود.

حسین نظام‌دوست، مدیر امور نهادهای مالی و نوآوری فرابورس در تکمیل سخنان هامونی عنوان کرد که در تاسیس فراصندوق ستارگان علاوه بر ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری؛ دانشگاه آزاد اسلامی نیز حضور دارد و با مجوز اخذشده از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار این صندوق تشکیل شده است.

او همچنین در خصوص صندوق‌هایی که در این جلسه به صورت آنلاین حضور یافتند، گفت: گروه نخست صندوق‌هایی که پذیره‌نویسی شده‌اند مانند رویش لوتوس، پارتیان، فناوری آرمانی و گروه دوم، صندوق‌هایی که در آستانه تاسیس قرار دارند اعم از صندوق‌ تامین سرمایه بانک مسکن، صندوق تامین سرمایه بانک نوین، صندوق مشاور سرمایه گذاری نوین، صندوق خصوصی فاین‌تک و... حاضران مجازی این جلسه هستند.

پایین بودن نسبت تامین مالی جسورانه به تامین مالی تسهیلات در ایران

در ادامه حمیدرضا امیری‌نیا، مدیر فراصندوق ستارگان اعلام کرد این صندوق به عنوان یک صندوق خصوصی آماده است با تمام توان برای تامین مالی صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه وارد عمل شود.

او در ادامه افزود: صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه در داخل کشور ما قدمت چندانی ندارند اما در جهان از مدت‌ها پیش این‌گونه صندوقها ایجاد شده‌اند و به تامین مالی شرکت‌های دانش‌بنیان مشغول هستند. در این میان ایالات متحده آمریکا بیشترین میزان سرمایه‌گذاری جسورانه را در میان کشورهای دیگر به خود اختصاص داده است.

به گفته امیری‌نیا فراصندوق ستارگان به عنوان یک صندوق مستقل با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری در تلاش است تا در مسیر تامین مالی صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه (VC) ابعاد تازه‌ای را به آن اضافه کند. این صندوق به هیچ ارگان و سازمانی وابستگی ندارد و تنها به دنبال فعالیت اقتصادی است.

او با اشاره به اهمیت سرمایه‌گذاری جسورانه در دنیا گفت: امروزه ۴۳ درصد اقتصاد آمریکا براساس تامین مالی جسورانه صورت می‌گیرد و ۵۷ درصد ارزش بازار آمریکا نیز دارای پشتوانه VC هستند که نشان از جایگاه رفیع این حوزه در اقتصاد جهان و به ویژه آمریکا دارد.

امیری‌نیا همچنین به یکی از شاخص‌های توسعه کارآفرینی اشاره کرد و گفت: براساس بررسی‌های صورت‌گرفته، توسعه کارآفرینی ۱۴ شاخص دارد که مهم‌ترین‌ آن میزان ریسک‌پذیری است. در حالی که این شاخص در اکوسیستم آمریکا ۹۹ درصد است، متاسفانه در ایران این عدد ۱.۳۶ درصد است و نشان می‌دهد که اقتصاد کشور هنوز ریسک‌پذیر نیست و با توجه به شرایطی که در کشور وجود دارد مانند تحریم‌ها و تورم، ترس سرمایه‌گذاران طبیعی است اما باید تلاش کنیم تا آن‌ها را به انجام سرمایه‌گذاری جسورانه ترغیب کنیم.

او در ادامه با توجه به اهمیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه در دنیا و اهمیتی که سایر کشورها برای آن قائل هستند، گفت: توصیه ما به تمام فعالان اقتصادی و بازار سرمایه این است که بیش از پیش این حوزه را جدی بگیرند و تلاش کنند از تمام ظرفیت‌های آن استفاده شود.

به اعتقاد مدیرعامل فراصندوق ستارگان نسبت تامین مالی جسورانه در ایران نسبت به تامین مالی از طریق دریافت تسهیلات کمتر است و باید این ضعف هرچه زودتر به نقطه قوت بازار سرمایه ایران تبدیل شود.

او در ادامه تصریح کرد: حیات اقتصاد دانش‌بنیان وابسته به تامین مالی جسورانه است. این صندوق با حمایت بورس و معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری می‌تواند در زنجیره تامین مالی حوزه دانش‌بنیان به شرکت‌های VC، سرمایه تزریق کند. جایگاه تامین مالی جسورانه در کشور ما در چرخه اقتصاد، جایگاه شایسته‌ای نیست و باید برای تغییر این وضعیت تمامی بنگاه‌ها و نهادهای اقتصادی دست به دست یکدیگر بدهند.

او با بیان اینکه هدف ما از ایجاد این صندوق این است که کنار صندوق‌های جسورانه باشیم تا به آن‌ها کمک کنیم که فعالیت خود را توسعه ببخشند، خاطرنشان کرد: این صندوق‌ها باید ترغیب شوند تا سرمایه‌های خود را به پروژه‌های متوسط و بزرگ که در آینده امکان بازگشت سرمایه برای آن‌ها وجود دارد، تزریق کنند.

امیری‌نیا در ادامه محور فعالیت‌های این صندوق را سرمایه‌گذاری در حوزه‌های های‌تک، فین‌تک، تجارت الکترونیک، نانو و سلامت عنوان کرد و گفت: هدف ما فعال کردن کل اکوسیستم دانش‌بنیان بود، اما فعلا به خاطر شرایط اقتصادی کشور تنها به سراغ نهادهای عمومی و دولتی مانند دانشگاه آزاد اسلامی و بنیاد برکت رفتیم و توسعه هر چه وسیع‌تر تامین مالی جسورانه از جمله مهمترین اهدافی است که در حال پیگیری آنیم زیرا عمیقا معتقدیم حیات اقتصاد ایران در گروی توسعه این حوزه است.

امیری‌نیا همچنین سرمایه‌گذاری جسورانه را بسیار جذاب‌تر از سرمایه‌گذاری سنتی دانست زیرا به اعتقاد او در سرمایه‌گذاری جسورانه روانشناسی و جامعه‌شناسی نیز دخیل هستند و برای تشخیص چشم‌انداز یک شرکت در سرمایه‌گذاری لازم است تمامی ارکان انسانی آن مورد بررسی‌های روانشناختی قرار بگیرند.

فرهنگ‌سازی، پیش‌نیاز سرمایه‌گذاری جسورانه

در ادامه این نشست، علیرضا دلیری، نماینده معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری ضمن تائید سخنان امیری‌نیا اعلام کرد که برای توسعه سرمایه‌گذاری جسورانه، نخستین مرحله فرهنگ‌سازی برای این موضوع است.

به گفته او تاکنون در زمینه آموزش و فرهنگ‌سازی درباره سرمایه‌گذاری جسورانه فعالیت‌هایی صورت گرفته و همچنان تلاش‌ها ادامه دارد.

دلیری عنوان کرد که در حوزه سرمایه‌گذاری جسورانه باید با طراحی مدل‌ها و روش‌هایی، ریسک‌ را کاهش داده و جذابیت سرمایه‌گذاری در این حوزه را افزایش داد.

نماینده معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری با اشاره به اینکه در جلساتی که برگزار شده، تصمیم گرفتیم تا منابع هلدینگ‌های بزرگ اقتصادی را به سوی سرمایه‌گذاری خطرپذیر هدایت کنیم و مانع از سرمایه‌گذاری مستقیم در پروژه‌ها و حوزههای دانش بنیان شویم، افزود: معتقدیم سرمایه‌گذاری حوزه خطرپذیر باید توسط بخش خصوصی انجام شود و در این میان، منابع سرگردانی نیز وجود دارند که بهترین مقصد برای آن‌ها سرمایه‌گذاری جسورانه است.

او با بیان اینکه ایجاد فراصندوق ستارگان نیز با همین هدف بوده است، گفت: از طریق این صندوق منابع هلدینگ‌های اقتصادی مانند مجموعه دانشگاه آزاد، ستاد اجرایی فرمان امام (ره)، آستان قدس و کمیته امداد به صندوق ستارگان وارد و به صورت غیرمستقیم در حوزه دانش‌بنیان و خطرپذیر تزریق می‌شود.

دلیری درباره روند و پروسه شکل‌گیری فراصندوق گفت: در قدم اول شکل‌دهی این صندوق مطرح بود که با دریافت مجوزهای لازم، سرمایه‌گذارانی در آن حضور پیدا کردند. بنابراین بستر قانونی برای فعالیت این صندوق فراهم و سرمایه اولیه‌ای نیز جذب آن شده است. بنابراین از تمامی صندوق‌هایی که خواستار فعالیت در حوزه جسورانه هستند می‌خواهیم پروژه را آغاز کنند و درخواست تامین مالی خود را ارائه بدهند.

نماینده معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری در این جلسه از حاضران درخواست کرد تا پیشنهادهای تامین مالی خود را به فراصندوق ارسال کنند. او همچنین تاکید کرد: صندوق‌ها می‌توانند به دو صورت با فراصندوق همکاری کنند اول پروژه‌هایی که خود آنها مدنظر دارند و برای تامین مالی پیشنهاد می‌دهند؛ دوم پروژه‌هایی که با توجه به شرایط کشور سرمایه‌گذاری روی آن‌ها اولویت پیدا می‌کند.

دلیری ابراز امیدواری کرد که در سال جدید بسیاری از قراردادها با صندوق‌ها به سرعت منعقد شود و هرچه سریع‌تر شکوفایی صندوق‌های جسورانه به بار بنشیند.

دیدگاه  مدیران صندوق های جسورانه

در ادامه این نشست مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه از طریق اسکایپ نقطه‌نظرات و سوالات خود را مطرح کردند. یکی از سوالاتی که در پایان نشست مطرح شد، درباره امکان فعالیت فراصندوق در حوزه‌های دیگر به غیر از دانش‌بنیان بود که امیری‌نیا در این باره گفت: حوزه فعالیت فراصندوق غالبا در زمینه دانش‌بنیان است اما اگر شرکتی فعالیتی مرتبط با کارآفرینی داشته باشد و اعضای صندوق پیشنهاد تامین مالی آن را بدهند، کمیته سرمایه‌گذاری صندوق آن شرکت را مورد بررسی قرار می‌دهد و امکان سرمایه‌گذاری روی آن وجود دارد. اما به طور کلی با توجه به کمبود سرمایه‌گذاری در حوزه‌های دانش‌بنیان، ما تلاش کرده‌ایم در این میدان نقش خود را ایفا کنیم.

نحوه عضویت در فراصندوق نیز از دیگر سوالات مطرح شده در این نشست بود که هامونی در پاسخ گفت: ما از همکاران خود در سازمان بورس و اوراق بهادار خواسته‌ایم تا با فراهم کردن شرایط و تسهیل کردن روند، بستر را برای ورود اعضای جدید به این فراصندوق فراهم کنند. امیری‌نیا نیز در تکمیل پاسخ به این پرسش عنوان کرد: امیدواریم تا یکی از نخستین اقدامات دکتر قالیباف در کسوت ریاست سازمان بورس این باشد که موانع ورود سرمایه‌گذاران به صندوق‌ها از میان برداشته شود.