موافقتنامه تجار آزاد ایران با اوراسیا، پس از حدود 9 سال مذاکره به سرانجام رسید و از سال آینده اجرایی خواهد شد. به این ترتیب نه تنها امکان مقابله با تحریم ها فراهم میشود بلکه موقعیت ژیوپلیتیک ایران ارتقاء مییابد و از همه مهمتر افزایش میزان صادرات ایران را به دنبال خواهد داشت. البته ناگفته نماند در این مسیر با چالشهایی نظیر ضعف در زیرساختهای حمل ونقل ، نبود روابط بانکی مناسب و نوسانات نرخ ارز مواجه هستیم که باید برطرف شود در غیراین صورت این موافقتنامه روی کاغذ خواهد ماند.
سرمایهگذاری آنلاین برای بررسی فرصتها و چالشهای تجارت آزاد با اوراسیا به گفتوگو با اعضای اتاق مشترک بازرگانی ایران و روسیه پرداخته است که در ادامه میخوانید.
فقط مازاد تولید را صادر نکنیم
در همین زمینه هادی تیزهوش تابان، رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و روسیه به سرمایهگذاری آنلاین گفت: اتاق ایران و روسیه نقش موثری در توسعه صادرات به روسیه داشته است درحال حاضر حدود 502 قلم کالا با تعرفه صفر معامله میشود با تفاهنامهای که میان ایران و اوراسیا امضا شد و مصوبه آن توسط مجلس ابلاغ خواهد شد 80 درصد کالاهای صادراتی مشمول تعرفه صفر خواهند شد. تعرفه صفر نقش مهمی در بخش صادرات بازی میکند چراکه بهای تمامشده کالا پایین میآید و رقابتپذیری بالاخواهد رفت.وی تاکید کرد: فقط نباید مازاد محصولات صادر شود بلکه باید با مطالعات راهبردی نیازهای کشورهای عضو اوراسیا یا روسیه شناسایی شود و براساس آن دست به افزایش تولید و صادرات بزنیم بخش صنعت، موادغذایی و خدماتی کشور ظرفیت لازم برای افزایش تولید وصادرات را دارد.تیزهوش گفت: روسیه کشور بزرگی است و حدود 294 میلیارد دلار کالا در بخشهای مختلف به خصوص غذایی وارد میکند، اما ایران سهم زیادی از این بازار ندارد. با توجه به اینکه ارتباطمان با روسیه از طریق ریلی، هوایی و دریایی امکانپذیر است اگر برنامهریزی و نقشه راه مناسب نداشته باشیم و کریدور ریلی به زودی راهاندازی نشود رقبا فرصت طلایی ایران در زمینه صادرات را خواهند ربود.رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و روسیه تصریح کرد: باید با کمک دولت، بخش خصوصی مشکلات حل شود. طی 9 ماه گذشه با افزایش 14 درصدی، صادرات زیر 2میلیارد دلار بوده است . البته رئیس جمهور ایران اعلام کرده است قادر هستیم صادرات را به 5میلیارد دلار برسانیم که قابل دستیابی است.وی گفت: اتاق ایران و روسیه وظیفه دارد فعالیتهای اقتصادی در این حوزه را رصد و بررسی کند تا اگر قوانین دستوپاگیر و یا مشکلاتی وجود دارد با کمک بخش خصوصی و دولت حلوفصل کند.
میتوانیم به هاب غذایی منطقه تبدیل شویم
همچنین سیدرضا رفیعی،عضو هیئت مدیره اتاق مشترک بازرگانی ایران و روسیه به سرمایهگذاری آنلاین گفت: ایران یکی از کشورهای بسیار مهم در حوزه اوراسیا است. حوزه اوراسیا همانطور که میدانید ازلحاظ اقلیمی یک حوزه بسیار سرد و نامناسبی برای رویش محصولات کشاورزی است با مطالعاتی که مراکز مختلف در کشورمان انجام دادهاند متوجه شدیم که ایران این توانایی را دارد به هاب غذایی در منطقه تبدیل شود. در کشورمان سالانه بیش از 140 میلیون تن مواد غذایی و محصولات کشاورزی تولید میشود که بخش زیادی قابل صادرات به کشورهای عضو اوراسیا هستند این درحالی است که حدود 25 تا 30 درصد مواد غذایی در حوزه ضایعات از بین میروند.وی تاکید کرد: اگر مراودات دوستانه با کشورهای عضو اوراسیا انجام شود قادر خواهیم بود در مقابل دریافت تکنولوژی روز و زیرساختها مواد غذایی تحویل دهیم. اجرای چنین سیاستی یک بازی برد- برد برای هر دو طرف خواهد بود.رفیعی گفت: در حوزه صادرات سالانه حدود 5 میلیون تن سیبزمینی تولید میشود مصرف سرانه کشور حدود 3 میلیون و ششصد هزار تن است و حدود 500 هزار تن نیاز کشور به سیبزمینی بذری است به این ترتیب برای مصرف داخلی به 4میلیون و 100 هزار تن سیبزمینی نیاز داریم که حدود 900 هزار تن مازاد تولید داخل است و امکان صادرات آن وجود دارد این مقدار مازاد تولید به غیر از برنامه افزایش میزان تولید است. تولیدات محصولات که قابل صادرات هستند فقط به سیبزمینی محدود نمیشود و پیاز، سیر، تمام میوهها و مرکبات را شامل میشود.عضو هیئت مدیره اتاق مشترک بازرگانی ایران و روسیه اظهار کرد: برای اینکه ایران به هاب غذایی در منطقه اوراسیا تبدیل شود باید زیر ساختها در بخشهای مختلف نظیر حمل ونقل توسعه یابد همچنین اگر به سامانههای پرتودهی هستهای دست یابیم زیرساخت امنیت غذا هم تامین خواهد شد و به راحتی قادر خواهیم بود با افزایش ماندگاری و طولانی شدن عمر محصولات از فاسد شدنشان جلوگیری کنیم.
وی تصریح کرد: همچنین باید سرمایهگذاری در حوزه حمل ونقل و ایجاد کریدور توسعه یابد دقیقا اطلاع ندارم و باید مسئولان پاسخ دهند که چرا با وجود ظرفیتهای لازم، اما در این زمینه به کندی پیش میرویم. رفیعی گفت: باید محدودیتها و ضعفها در این زمینه شناسایی شود تا سرعت حمل ونقل بالا برود. البته هر دو کشور برای توسعه زیرساختها در تلاش هستند.
مسیری برای مقابله با تحریم ها
در ادامه مهدی آزادواری، رئیس هیئت مدیره گروه سرمایهگذاری سفیران اوراسیا گفت: با توجه به اینکه تجارت خارجی ایران به شدت تحتتاثیر تحریمهای بینالمللی قرار دارد به گونهای که ارزش کالاهای صادراتی کاهش یافته و در مقابل هزینههای صادرات بالا رفته است، موافقتنامه تجارت آزاد ایران با اتحادیه اوراسیا که ازخرداد سال آینده اجرایی میشود نقطه عطف در توسعه تجارت خارجی تلقی میشود چرا که با دسترسی به بازارها و منافع اقتصادی کشورهای عضو اتحادیه میتوان تحریمها را دور زد.وی تصریح کرد: این نسخه را حتی روسیه هم پس از اعمال تحریمهای اقتصادی و تجاری ازسوی اتحادیه اروپا، ایالات متحده، بریتانیا و دیگر متحدانش از طریق اتحادیه گمرکی اوراسیا پیاده کرد به طوری که کشورهایی نظیر قرقیزستان، قزاقستان و ارمنستان به قطب صادرات مجدد کالا به روسیه تبدیل شدهاند چون تجارت در این اتحادیه مشمول اظهارنامه و بازرسیهای گمرکی اجباری نمیشود. در حال حاضر مصرف کنندگان روسی به تجهیزات و تکنولوژی روز به راحتی دسترسی پیدا کردند همچنین مسیر همواری برای ورود کالاهای روسی به بازار اروپا ایجاد شده است.آزادواری تاکید کرد: البته برای حرکت در این مسیر باید دست به اصلاحاتی در بخشهای سیاسی و اقتصادی زد. درواقع تازمانی که شاهد چند نرخی بودن ارز هستیم نمیتوان انتظار داشت به نتیجه مطلوب برسیم. از سوی دیگر زیرساختهای حمل ونقل کشور هنوز آمادگی لازم برای پیادهسازی چنین سیاستی را ندارد. همچنین عضویت در FATF امکان نقل وانتقال پول را مهیا خواهد ساخت.
خبرنگار: زهرا پیربداقی