برجام بستر را برای ورود تکنولوژیهای روز و تولید محصولات صادراتی فراهم کرد

به گزارش پایگاه خبری سرمایه گذاری آنلاین، «محمدرضا مودودی» ، با اشاره به گذشت دو سال از اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) افزود: در بحث برجام دو موضوع مطرح است، یکی اینکه آیا برجام توانسته فضای تعامل با دنیا را افزایش دهد و یا اینکه تجارت ما با دنیا قفلی بوده که تنها توسط برجام باز شده است.

وی با بیان اینکه تاثیر مهم برجام بر نظام تجاری کشور تقویت تعدد و تکثر ورود هیات های تجاری به کشور بود، گفت: مهم ترین دستاوردهای ورود این هیات تجاری منهای این که قراردادی منعقد شد یا نه، تغییر ذهنیت دنیا نسبت به ایرانی بود که در طول سال های تحریم به شدت این چهره تخریب شده بود.
معاون سازمان توسعه تجارت افزود: هیات های تجاری انتظار این را نداشتند که ایران با وجود دیوارهای بلند از لحاظ صنعتی توسعه یافته و از لحاظ صنایع و دانش فنی رشد کند و تجربیات فنی خوبی داشته باشد.
وی تاکید کرد: نکته مهم در تعاملات تجاری همچون تعاملات صنعتی نیست که امروز شما تصمیمی می گیری و فردا انجام می شود، مهم ترین بحث تعاملات تجاری این است که وقتی با فرد یا کشوری کار می کنم تصویر آن مثبت باشد.
مودودی اظهارداشت: در فرآیند برندسازی وقتی ارزش کشورها را براساس برند کشورها ارزیابی می کنیم این به طور خلاصه حاصلضرب تولید ناخالص داخلی (GDP) یک کشور در ارزش برند آن کشور است که جایگاه کشور را در رنکینگ جهانی تعیین می کند.
وی با بیان اینکه ایران از لحاظ تولید ناخالص داخلی رتبه بیست و هشتم را دارد، گفت: با توجه به این رتبه بالا انتظار داریم به لحاظ روابط اقتصادی و تجاری با دنیا نیز به همین نسبت رتبه بالایی داشته باشیم اما از آنجایی که ارزش برند ایران به دلیل آنکه این تصویر را به درستی معرفی نکردیم در رتبه بندی ها ارزیابی ها به شدت افت کرد.
معاون سازمان توسعه تجارت اعلام کرد: شاخص های ما شاخص های سه رقمی است یعنی قبل از اینکه هر بحثی را در رابطه با صادرات غیرنفتی، نفت و یا هر کالا و خدماتی که بخواهیم، ارائه کنیم؛ اولین اقدام این است که بایستی جایگاه کشور خود را به لحاظ برند ملی در دنیا ارتقا دهیم.
وی تاکید کرد: باز شدن تعامل بین ایران و کشورهای دنیا در اصل برند ایران را مقداری بهبود می دهد و تصویر ایران را تصویر قابل درک تری می کند و از نظر برجام خیلی کمک کرده است.
مودودی با اشاره به صادرات کشور در دوره های گذشته گفت: در سال 1384 آخرین دوره دولت هشتم، 80 درصد صادرات غیرنفتی ایران به 20 کشور دنیا انجام می شد که شامل کشورهای اروپایی، عربی، آسیایی هم بودند و در پایان سال 92 و آخر دولت دهم که تحریم ها به اوج خود رسید این 80 درصد محدود به هشت کشور شد.
وی افزود: تحریم ها باعث شد کشور هدف خود را از دست دادیم و امروز پس از پنج سال تلاش تا حدودی این وضع بهبود یافته و برخی از شرکای اروپایی برگشتند.
معاون سازمان توسعه تجارت در رابطه با اینکه چرا نتوانستیم به سرعت به شرایط گذشته برگردیم، گفت: یکی از عوامل مهم این است که در سال های تحریم با وجود عدم ارتباط با دنیا به لحاظ تکنولوژی، نرم افزاری و روابطی که تعریف شده بود فاصله زیادی بین نظام بانکی کشور با دنیا را شاهد بودیم و در حال حاضر نیز مشکل برقراری روابط کارگزاری بانکی را با دنیا داریم.
وی افزود: البته ما شرکای تجاری شرقی و اروپایی را در سبد کشورهای هدف خود داریم و برای نمونه کره جنوبی جزو پنج کشور اولی است که شریک تجاری ایران است و کشورهای ایتالیا، فرانسه و آلمان کشورهایی هستند که تعاملات خود را با ایران افزایش دادند که نشان دهنده این است که توانستیم سردی روابطی را که به شدت محدود شده بود را بشکنیم و به شرایط معقول تر برگردیم.
مودودی اظهارداشت: هنگامی که از صادرات غیرنفتی در برجام سخن می گوییم باید به این پرسش پاسخ دهیم که قصد داریم چه محصولی را صادر کنیم چرا که یکی از مشکلات اساسی در سال های تحریم محدودیت برای خرید تکنولوژی دنیا بود و بنابراین ظرفیت سازی نیز در بحث محصولات صادراتی نداشتیم و نگاه معطوف به داخل بوده است.
وی با تاکید بر اینکه کمبود ظرفیت صادراتی مشکل اساسی ما در توسعه صادرات است، افزود: براساس آمارها در سال 1395 به لحاظ وزنی 39 درصد رشد داشتیم اما به دلیل کاهش قیمت های جهانی رشد ارزشی صادرات غیرنفتی 3.5 درصد بود یعنی اگر قیمت های سال 1394 ثابت می ماند و شکست قیمت جهانی نداشتیم پس از برجام 40 درصد افزایش صادراتی داشتیم.
معاون سازمان توسعه تجارت با بیان این پرسش که آیا برجام باعث شده بود ظرفیت های نهفته آشکار شود؟ گفت: واقعیت این است که در سال 1395 محصولاتی که در طول سال های قبل از سال 1395 در انبارها ذخیره شده بود به یک باره با بازشدن فضای تجارت خارجی به دنیا صادر شدند.
وی افزود: اما در سال 1396 چون در انبارها محصولی برای صادرات نداشتیم دوباره افت صادرات را تجربه کردیم برای نمونه در کنسانتره کاتد 340 میلیون دلار افت صادرات داریم و تنها دلیل آن نبود محصول صادراتی است و هر قدر هم تولید کنیم به این عدد نمی رسیم.
مودودی ادامه داد: طی 6 ماه نخست امسال 70 میلیون دلار کمتر از مدت مشابه پارسال صادرات پسته داشتیم و وقتی علت را جویا می شویم نبود محصول برای صادرات عنوان می شود و یا در بحث صادرات خودرو در طول یک سال گذشته 50 درصد رشد داشتیم اما به دلیل جذاب بودن بازار داخل و سخت بودن رقابت در بازار صادراتی ترجیح می دهند در داخل فروش داشته باشند.
شامگاه بیست و ششم دی ماه 1394 با انتشار گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره انجام تعهدات هسته ای ایران در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، اجرای تعهدات طرف مقابل (گروه 1+5) یعنی روند لغو تحریم های هسته ای غرب علیه تهران آغاز شد.