در دنیای امروز آلاینده های زیست محیطی مشکلات بیشماری را برای جوامع بزرگ پدید آورده است و نزد مردم و سیاستگزاران به عنوان یک مسئله مهم مطرح است.

به گزارش پایگاه خبری سرمایه گذاری انلاین،سازمان بهداشت جهانی ضمن هشدار درباره افزایش آلودگی هوا در شهرهای مختلف جهان، در تحقیقات جدیدی که منتشر کرده، برآورد کرده است آلودگی هوا سالانه دست‌کم 7 میلیون انسان رابه کام مرگ می کشد.
در شهرهای بزرگ صنعتی نظیر کلان شهر تهران این معضل اجتماعی سالهاست که به عنوان چالش بزرگ و غیر قابل حل پایتخت تبدیل شده و به عنوان موضوعی عمومی دغدغه اصلی همه اقشار و تمامی سازمان ها و نهادها قلمداد می شود به طوری که همگی در جستجوی راهکارهای اساسی برای مواجهه با این معضل و جلوگیری ازعواقب آینده آن هستند.
بدیهی است این غول مهارناشدنی زاییده تراکم جمعیت، حجم زیاد ماشین‌ها و کارخانه‌های صنعتی است که رهاورد آن چیزی جز مشکلات عدیده‌ دیگری از جمله ترافیک‌های سنگین، صدمات روحی و جانی، اتلاف زمان و کاهش بهره‌وری برای شهروندان نیست.
همه می دانیم که زندگی بشری در ارتباط خلاصه می شود و رشد و پیشرفت جوامع به این عامل مهم وابسته است.در شهرهای پرتکاپو و پر اذحام،بی تردید این ارتباطات بیشتر و پیچیده تر بوده و دایره آن هر روز وسیع و وسیع تر می شود.به طوری که وسعت این ارتباط، ابعاد آلودگی های زیست محیطی را گسترده تر خواهد نمود. در این بین از «پست» می توان به عنوان راهکاری مطمئن و جایگزینی مناسب و ارزان برای تردد افراد و خودروها درسطح کلان شهرها و کاهش بارسفرهای غیر ضروری، مصرف سوخت، فرسودگی وسائط نقلیه و آلاینده های ریست محیطی یاد کرد.
شبکه گسترده پستی در جوامع پیشرفته به عنوان یکی از نهادهای زیربنایی و زیرساختی در کاهش آلودگی‌های زیست محیطی نقش چشمگیری را ایفا نموده و سیاستگزاران باور دارند که باید با فرهنگ سازی استفاده از خدمات پستی، همگان از نقش این نهاد سبز مطلع و از خدمات پاک آن استفاده کرده و از ترددهای غیرضرور شهری بپرهیزند. در این گونه جوامع نقش پست بسیار ملموس و حیاتی است و در تمامی امور شهروندان، می توان ردپای پست را به خوبی دید.
در کشورهای پیشرفته، پست با ارتباط موثر و تنگاتنگ با سازمان ها، شرکت ها و مردم خدمات شهرداری، انبارداری و لجستیک، جابه‌جایی مدارک، صدور کارت‌های شناسایی، صنایع غذایی، بانکی، بیمه ای،حمل و نقل و غیره را به نیابت از سازمان ها انجام و مانع مراجعه حضوری افراد و افزایش ترافیک و سفرهای درون شهری می شود و می تواند به عنوان یکی از سازمان های خدماتی مهم نقش کلانی در بهره وری سبز ایفا نماید.
اما در کشور ایران هنوز شناخت کافی از خدمات پستی و درک اهمیت این خدمات در پیشرفت و توسعه کشور وجود نداشته، البته در یکی دو سال گذشته تا حدی به استفاده از ظرفیت های گسترده این شبکه درخصوص انجام امور زیربنایی کشور توجه شده است ولی به نظر می رسد این مقوله بسیار جای کار داشته و حمایت تمامی بخش های دولتی و غیردولتی را می طلبد.
به جرات می توان گفت خدمات پستی هنگامی می تواند فراگیر شود و از مردم می شود انتظار داشت که امور خود را به پست بسپارند که در اسناد بالادستی مملکتی به آن بها داده شود و عمق اهمیت و کاربرد خدمات پستی درک شود.
شاید با توسعه روز افزون فناوری های نوین این ذهنیت وجود داشته باشد که دیگر پست نمی تواند همچون گذشته مطلوب مردم بوده و نقش آن کم رنگ و کم رنگ تر شده است اما باید گفت شاید فرایندهای خدمات مختلف، الکترونیکی شده اما در نهایت توزیع فیزیکی کالا و خدمات همچنان به قوت خود باقی است و بازار آن رو به توسعه است.
آمارها حاکی از این است بین سرانه پستی و پیشرفت و توسعه جوامع ارتباطی مستقیم وجود دارد، به طوری که در کشورهای پیشرفته سرانه پستی حتی به یک هزار مرسوله نیز می رسد. اما در کشور ما سرانه پستی 8 مرسوله است که با جلوگیری از انجام عملیات موازی در تعاملات برون سازمانی و خود پستچی گری این رقم به بیش از سه برابرقابل افزایش خواهد بود.
شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران به عنوان عضو اتحادیه پستی جهانی (UPU)، سیاست های کلانی را در زمینه حفظ محیط زیست و توسعه پایدار اتخاذ و خدمات و فعالیت های خود را بر این اساس طراحی و برنامه ریزی کرده است.
این مجموعه بزرگ ارتباطی از یک سو از طریق تعامل گسترده با نهادها و سازمان های کشور، با برقراری ارتباط دو سویه دولت و مردم و همچنین دولت و دولت، سرویس های متنوعی را به نیابت از آنها به شهروندان عرضه کرده است.از سوی دیگر شبکه پستی با نگاه بر آینده و نیازهای روز افزون جامعه و تحقق دولت الکترونیک ،رویکرد توسعه زیرساخت های الکترونیکی را برای افزایش کیفیت خدمات و تامین رفاه شهروندان در پیش گرفته و با ترکیب سه بعد فیزیکی، الکترونیکی و مالی سرویس های خرید و فروش اینترنتی، کارت پستال الکترونیکی،رهگیری آنلاین مرسولات، باجه الکترونیکی ارایه خدمات پستی، پست مالی، پست رسانه، پست بیمه، پست یافته ،پست همراه ، پست نت و غیره را از طریق پرتال این مجموعه بدون نیاز به حضور فیزیکی متقاضی عرضه و ارایه می کند.
در واقع تمامی خدمات شرکت ملی پست می تواند به نحوی چشمگیر در کاهش سفرهای شهری و برون شهری و به تبع آن کاهش آلودگی زیست محیطی موثر واقع شود.
پوشش گسترده نقاط پستی از دیگر ویژگی های شبکه پستی است که هموطنان به راحتی به صورت پیاده می توانند خدمات مختلف پستی را دریافت نمایند. بر اساس آمار حدود 30 هزار دفتر پستی دولتی و خصوصی خدمات مختلف را به هموطنان در شهرها و روستاها ارایه می کنند.
همچنین این شبکه با برخورداری از 5 هزار پستچی تاثیری به سزا در کاهش ترددهای شهری ایفا می کند، چرا که خروج هر پستچی روزانه از انجام سیصد سفر جلوگیری می‌کند که با توجه به گزارش سازمان حمل‌ونقل و ترافیک تهران، روزانه بیش از 17 هزار سفر سواره در این کلان شهر انجام می‌شود که این امر از سویی عامل اتلاف وقت و انرژی زیاد و از سویی دیگر باعث ایجاد حوادث و صدمات جانی و مالی فراوان است.
همچنین ناوگان مجهز حمل ونقل پستی و استفاده از وسایط نقلیه جدید مناسب و سازگار با محیط زیست کالاها و مرسولات شهروندان را جابه جا و بستر بسیار مناسبی برای توسعه خدمت رسانی به جامعه ایجاد کرده است.
در همین ارتباط این شرکت در آینده نزدیک به موتورهای برقی برای توزیع مرسولات شهروندان تجهیز خواهد شد که اقدامی مهم در راستای حفظ محیط زیست و کاهش آلودگی هوا برای کلان شهرهایی نظیر تهران به شمار می رود.
مروری بر آمار بیانگر آن است که در 9 ماهه سال جاری شبکه پستی 368میلیون مرسوله را جابه‌جا کرده است که اگر قبول هر مرسوله از انجام 2 سفر درون یا برون‌شهری جلوگیری کرده باشد در مجموع، خدمات پست توانسته از 736میلیون سفر بکاهد. همچنین با احتساب یک ساعت وقت برای هر سفر، شرکت پست موفق شده، در مدت مذکور حداقل از اتلاف 736 میلیون ساعت وقت مردم نیز جلوگیری ‌کند.
بی تردید، اگر کارکرد و کارایی پست در تعاملات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بر همگان به ویژه سازمان ها و نهادها به روشنی مشخص گردد به طوری که آنها بتوانند از طریق مشارکت با شرکت ملی پست و استفاده از زیرساخت ها و ظرفیت های گسترده این شبکه فراگیر، خدمات خود را عرضه کنند، این مجموعه می تواند در بهره وری سبز نقش آفرینی و با کاهش بار سفرهای شهری و بین شهری سهمی موثر در حفظ محیط زیست ایفا نماید.
*کارشناس ارتباطات