اعتماد و اعتبار دو اصلاح رایج در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی محسوب می‌شود.

علیرضا پاکدین امیری
کارشناس بازار سرمایه
عدم تکیه بر این دو بال سبب ایجاد ابهام در محیط سرمایه‌گذاری خواهد شد. البته این دو اصطلاح همواره در فضای فازی زیست می‌کنند و تاثیر متغیر بر نوع سرمایه‌گذاری متفاوت خواهد بود. برای مثال در صورتی که اعتبار در بازار پول دچار خدشه شود نهاد ناظر در این بازار به‌واسطه ابزارهای نظارتی و پولی اقدام به خلق نقدینگی یا تزریق و هدایت پول در راستای ایجاد بازسازی اعتبار نهادهای اعتباری می‌کند. اگر چه ممکن است اعتماد و اعتبار در کوتاه‌مدت آسیب‌پذیر شود ولی با اقدامات اصلاحی قابل ترمیم است. این سناریو برای بازار سرمایه بسیار متفاوت و تراژدیک است. چرا که اعتبار بازار سرمایه به پشتوانه اعتماد مردم یا سرمایه‌گذاران شکل می‌گیرد. هرگونه خدشه بر بدنه اعتماد سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه بسیار هزینه‌زا و ترمیم آن قابل مقایسه با بازار پول نیست. بازیگران بازار سرمایه وارد فاز احتیاط شده و فعالان در بازار سرمایه نسبت به هر خبر یا اتفاقی واکنشی هیجانی نشان می‌دهند و این اتفاق به استناد ادبیات مالی رفتاری کاملا طبیعی و قابل درک است. به نظر می‌رسد بیشترین خطر خدشه بر اعتماد سرمایه‌گذاران متوجه تصمیمات خالقان ریسک سیستماتیک است. به عبارت دیگر ریسک سیستماتیک همواره بر تمامی‌ بازارهای مالی تاثیرگذار است. به عنوان مثال اهمیت در وضع مقررات و محتوای آن در کنار ثبات قابل تامل است. در تبیین مقررات، تعیین درست حدود و ثغور و جامع الاطراف بودن مقررات با اهمیت است و اثر آن سبب کاهش ریسک سیستماتیک و ایجاد اعتماد در سرمایه‌گذاران خواهد شد. یکی از راهکارهای ایجاد اعتماد به بازار سرمایه و جلوگیری از رفتارهای هیجانی در معاملات سطح‌بندی سرمایه‌گذاران است. این موضوع می‌تواند به کاهش ریسک سرایت مالی در تکانه‌های اقتصادی منجر شده و به افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران بینجامد. در صورت بروز یک بحران مالی، اجرای این طرح سبب کاهش هزینه‌های اجتماعی و سیاسی در کنار متغیرهای اقتصادی خواهد شد.در زمان کنونی نیز با توجه به تغییر دولت و به تبع آن تفاوت در رویکرد قوه مجریه سطح ریسک سیستماتیک متفاوت خواهد بود. بنابراین به نظر می‌رسد قبل از ارائه پیش‌بینی از ریسک سیستماتیک و سنجش اعتماد سرمایه‌گذاران و آینده بازار سرمایه، نیاز به رصد رویکرد و اقدامات دولتمردان جدید خواهیم بود. در صورتی که بخواهیم توضیح بیشتری ارائه دهیم باید بگوییم وجود ابهام در خصوص سیاست‌های اقتصادی دولت در ذهن فعالان بازار سرمایه متصور است. با وجود خوش‌بینی ایجاد شده نسبت به اظهارنظرهای مشاوران اقتصادی دولت، بازار در انتظار تعیین کارشناسان اقتصادی و اعلام رسمی‌ برنامه‌ها است. به عبارت دیگر در این مرحله بازار در بسیاری از نمادها وارد فاز احتیاط شده است. از سوی دیگر، همراهی و تغییر رویکرد بانک مرکزی در هفته‌های اخیر در راستای سیاست انبساطی و تزریق پول از طریق بازار سرمایه را نیز می‌توان اقدامی ‌مثبت برای ایجاد اعتماد قلمداد کرد. همواره بین نرخ بهره با سرمایه‌گذاری رابطه معکوس وجود دارد. تغییرات نرخ بهره در محیط کسب و کار توسط فعالان اقتصادی رصد می‌شود. نرخ مزبور در هفته‌های اخیر با کاهش در بازار مواجه است. ادامه این روند نوید مثبت در بهبود محیط کسب و کار و سرمایه‌گذاری دارد. در بخش بازارهای موازی نیز عملکرد ماهانه بازار مسکن نیز حاکی از رشد ضعیف قیمت‌ها در مقایسه با سایر بازارها است. طی بررسی تغییرات نرخ ارز باید به این نکته اشاره شود که نرخ دلار آزاد با وجود اعلام دولت به عدم تمایل چندان به رشد، به نظر می‌رسد در اجرا متفاوت باشد. سیاست کاهش تعدد نرخ ارز در این بخش قابل تامل است.
۱۷:۰۹