یکی از مهمترین معیارهای ارزیابی سلامت بانکها، طراحی معیارهای استاندارد ثبات بانکی است.
به گزارش پایگاه خبری سرمایه گذاری آنلاین، اگرچه در سطح بینالملل استانداردهایی در این حوزه در نظر گرفته شده است، اما یکی از کاستیهای شبکه بانکی کشور عدم وجود چارچوب قانونی و معیارهای استاندارد برای طراحی معیار ثبات بانکی است.
بانکها به عنوان بنگاههای اقتصادی تولیدکننده خدمات مالی، نقش بسیار مهمی در ساختار اقتصادی کشور دارند. جایگاه نظام بانکی در چرخه اقتصادی کشور و وابستگی سایر بخشهای اقتصادی به آن، بهگونهایست که نوع اختلال و نارسایی در عملکرد بانکها، موجب عملکرد نامطلوب سایر بخشهای اقتصادی و در نتیجه فاصله گرفتن وضعیت اقتصادی کشور از وضع مطلوب خواهد شد.
از طرف دیگر، عملکرد بانکهای کشور، متأثر از شرایط اقتصاد کلان کشور است. فعالیتهایی نظیر سرمایهگذاریها و مشارکتها که جزئی از اقلام بالای خط ترازنامه هستند، متأثر از نوسانات بازار سرمایه هستند. بهطوریکه هر نوع تغییر در عملکرد بازار سرمایه، سودآوری بانک از منظر سرمایهگذاریها را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
همچنین ارزش داراییهای بانکها، تحت تأثیر تورم با نوسان مواجه میشود. بهطوریکه بانکهای کشور متأثر از شرایط تورمی با کاهش ارزش دارایی مواجه شده و حتی برخی از آنها ارزش دارایی خود را از دست داده و با ارزش منفی مواجه شدهاند.
گشایش اعتبارات اسنادی، ضمانتنامههای ارزی و سایر فعالیتهای ارزی نظیر خرید و فروش ارز و معاملات ارزی نیز ازجمله فعالیتهایی هستند که تحت تأثیر نوسانات ارز قرار دارند.
فعالیتهایی نظیر گشایش اعتبارات اسنادی، ضمانتنامههای ارزی از جمله فعالیتهای بلندمدت هستند که هرگونه نوسان ارز بانک را در معرض بیثباتی طولانیمدتتری قرار خواهد داد.
فعالیتهایی نظیر خرید و فروش ارز از جمله فعالیتهای کوتاهمدت ارزی هستند که بانکهای فعال در این زمینه در مدت کوتاهتری با بیثباتی مواجه خواهند بود.
بنابراین با توجه به تأثیرپذیری صورت مالی بانکها از شرایط اقتصاد کلان طراحی یک معیار مناسب برای بررسی ثبات مالی دارای اهمیت است. بررسی ثبات مالی در شبکه بانکی کشور از یکسو به سیاستگذاران شبکه بانکی در شناسایی چالشهای پیشروی شبکه بانکی کشور کمک کرده و از سوی دیگر به بانکها کمک میکند تا عوامل مؤثر بر ایجاد بیثباتی را شناسایی و به برطرف کردن آن اقدام کنند.
بررسی ثبات مالی هر بانک در شبکه بانکی کشور به سیاستگذاران آن بانک کمک خواهد کرد برای بهبود جایگاه خود در شبکه بانکی کشور، راهبردهای مناسب در تعیین ترکیب سبد دارایی و سبد بدهی اتخاذ کرده و سلامت و ثبات خود را بهبود بخشند.
برای بررسی وضعیت ثبات مالی در بانکهای کشور، مهمترین مسئله بکارگیری یک روش استاندارد برای اندازه گیری ثبات مالی بانکهای کشور است. اگر چه روشهای استاندارد برای اندازهگیری ثبات مالی در بانکها توسط صندوقبینالمللی پول طراحی شده و به عنوان یک استاندارد در بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در حال بکارگیری است، اما در کشور ما هنوز معیار مشخص و استاندارد در این حوزه وجود ندارد.
عدم وجود معیارهای استاندارد برای بررسی ثبات مالی در کنار طراحی مدل کلان بانک برای بانکهای کشور باعث شده، تأثیرپذیری صورت مالی بانکهای کشور از بیثباتی اقتصاد کلان قابل اندازهگیری و پیشبینی نباشد. در نتیجه پس از تأثیرپذیری بانکها متوجه وجود مسئله میشوند.
در پایان باید بیان کرد، ضروری است، بانک مرکزی کشور، چارچوب قانونی لازم برای طراحی استانداردهای بررسی ثبات مالی را طراحی کرد. شبکه بانکی کشور نیز با توجه به استانداردهای موجود در دنیا، ثبات مالی مربوط به بانک خود را طراحی و بهصورت دورهای آن را مورد بررسی و تجزیه وتحلیل قرار دهند.
از طرف دیگر پیشبینی وضعیت آتی ثبات بانکهای کشور و شناسایی مهمترین عوامل موثر بر آن نیز به تصمیمگیرندگان و سیاستگذاران این حوزه کمک میکند تا با اتخاذ سیاستهای پیشگیرانه، مانع از شکنندگی مالی و ورشکستگی بانکهای در معرض خطر شوند. در نتیجه پیشنهادی میشود، هر بانک مدل مناسب کلان بانک خود را طراحی و تأثیرپذیری ثبات بانکی را از متغیرهای مهم اقتصاد کلان اندازهگیری می کند.