عوامل اثرگذار بر افت بورس در ۱۳ ماه اخیر

به گزارش پایگاه خبری سرمایه گذاری انلاین و به نقل از سنا ،به طور میانگین در 13 ماه اخیر هر ماه یک خبر ناخوشایند به گوش بازار سرمایه رسید و سهامداران را نگران کرد، به طوریکه هم اکنون باوجود انتشار موجی از خبرهای خوب، بورس برای جان گرفتن نیاز به زمان و مهلت دارد.

مدیرعامل کارگزاری اقتصاد نوین با بیان مطلب فوق به آسیب شناسی عوامل افت بازار و راهکارهای خروج از شرایط فعلی پرداخت که در این بخش عوامل افت بازار مورد بررسی قرار گرفته است.

نصرالله برزنی نخستین عامل افت بازار طی 13 ماه اخیر را شوک ناشی از افزایش قیمت خوراک گاز پتروشیمی ها خواند و گفت: افزایش بیش از چهار برابری قیمت خوراک گاز پتروشیمی ها و وضع عوارض 30 درصدی برای برخی شرکت های معدنی را می توان دلیل دیگری برای ادامه کاهش قیمت های به شمار آورد. با این قوانین سرمایه گذاران نه تنها نگران کاهش سودآوری شرکت های پتروشیمی و معدنی شدند بلکه احتمال تسری این گونه تصمیم گیری ها به سایر صنایع کشور خروج بخشی از منابع سرمایه گذاران از بازار بورس را سرعت بخشید.

وی درباره دومین عامل اثرگذار بر افت بازار گفت: نگرش نادرست برخی تحلیلگران درخصوص روند رشد قیمت ها عامل دوم شروع افت قیمت ها در نیمه دوم دی 92 است. شاخص از ابتدای سال 92 تا نیمه دی ماه حدود 137 درصد رشد نشان داد، درحالیکه رشد اقتصاد کشور منفی بود و همین امر نگرشی بین کارشناسان و تحلیلگرهای بازار ایجاد کرد که این قیمت ها غیرمنطقی است و حتی این نگرش را به معامله گران و سرمایه گذاران دیگر نیز انتقال دادند، درحالیکه به این واقعیت چندان توجه نشد که ارزش پول ملی طی چهار سال گذشته حدود سه و نیم برابر ارزش خود را از دست داده بود.

این کارشناس ارشد بازار سرمایه با اشاره به اینکه بررسی شاخص ها، درآمد شرکت ها به ارزش واقعی ریال در برابر ارزهای معتبر، از رقم ابتدای سال 90 پائین تر است، خاطرنشان کرد: درحالیکه متوسط نسبت قیمت به درآمد شرکت ها (P/E) در ابتدای سال 90 با شاخص کل 23756 واحدی 7.7 مرتبه بود این نسبت در پایان آذر ماه سال جاری با شاخص 69500 واحد به 5.36 بار کاهش یافت که نشان از منطقی بودن قیمت سهام در مقایسه با سال 90 دارد.

از فاز دوم هدفمندی ها تا مسابقه بر سرخ نرخ سود

برزنی اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه ها را عامل سوم رکود بازار سرمایه خواند و گفت: اخبار مربوط به قریب الوقوع بودن اجرای فاز دوم قانون هدفمندی یارانه ها در سال 92 از یک طرف و اعمال سیاست های انقباضی در راستای مهار تورم کشور، بر بازار سرمایه تأثیر گذار بود.

مدیرعامل کارگزاری بانک اقتصاد نوین رقابت بازار پول با بازار سرمایه را چهارمین عامل اثرگذار بر بازار سرمایه دانست و گفت: در این موضوع شکی نیست که سطح ریسک پذیری همه سرمایه گذاران یکسان نیست و خیلی از مردم تمایل سرمایه گذاری در بازار سرمایه را ندارند و نظام مالی باید برای این دسته از سرمایه گذاران راهکار داشته باشد اما نرخ بهره ای که منجر به بی منطق جلوه کردن تولید شود، هیچ توجیه منطقی و اقتصادی برای هیچ نظامی ندارد.

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه موسسات مالی و اعتباری و برخی بانک ها برای جذب نقدینگی آنهم بدون هیچ نظارتی به مسابقه با یکدیگر افتاده بودند، خاطر نشان کرد: رقابت فشرده نظام بانکی و موسسات مالی اعتباری از نیمه دوم سال 92 برای جذب هرچه بیشتر نقدینگی با افزایش نرخ سود سپرده ها تا میزان سالانه سی درصد، در عین کاهش سودآوری بانک ها، خروج بخش دیگری از نقدینگی بازار سرمایه را رقم زد و با وجود کاهش نسبی نرخ سود سپرده ها در هفته های اخیر به طور متوسط همچنان بازدهی سپرده گذاری در بانکها از بازدهی در بازار بورس اوراق بالاتر است.

نوسان گیری بلای جان بورس

برزنی پنجمین عامل رکود در بازار را عدم شفافیت اطلاعات مالی مجموعه شرکت های پذیرفته شده صنعت پالایشگاهی نفت خواند و گفت: شرکت های پالایشی که جزو صنایع بزرگ و اثرگذار بر بازار هستند مدت زیادی در پیچ و خم سیاست ها و برنامه ریزی های در زمینه کیفی سازی، تولید و قیمت گذاری مواد اولیه ( نفت خام) و محصولات قرار گرفتند که همین امر، شفافیت در این صنعت را تحت تأثیر قرار داد.

مدیرعامل کارگزاری بانک اقتصاد نوین در ادامه گفتگو به تأثیر عملکرد معامله گران نوسان گیر و رفتارهای هیجانی معامله گران تازه وارد در بازار اشاره کرد و گفت: حضور و نقش پر رنگ معامله گران روزانه در چند سال اخیر نیز عامل دیگری در کوتاه کردن دوره های رونق و طولانی تر کردن رکود در بازار شده است. با این شرایط و به دلیل عدم شفافیت کافی اطلاعات در بازار آن گروه از سرمایه گذاران تازه وارد که به دلیل رشد سریع شاخص ها و بازدهی بالای بازار اقدام به سرمایه گذاری در بازار کردند در زمان ریزش بازار با تحمل زیان از بازار خارج می شوند یا افرادی که با سودهای حداقلی به معاملات روزانه می پردازند.

سایه افت قیمت نفت بر بازار سهام

برزنی هفتمین عامل اثر گذار در کاهش شاخص کل را افت شدید قیمت نفت دانست و گفت: کاهش قیمت نفت خام، مشتقات نفتی و گاز عامل دیگری است که بر تداوم شرایط کنونی بازار تاثیر با اهمیتی به جا گذاشته است اثرات منفی و مستقیم آن متوجه کلان اقتصاد و تولید ناخالص داخلی و رشد اقتصادی و بطور غیر مستقیم بر بازار سرمایه کشور شده است.

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به نقش کاهش قیمت نفت بر بودجه 94 اظهار داشت: لایحه بودجه سال 94 نیز به دلیل احتمال کسری درآمدها می تواند سبب کاهش متناسب در هزینه های دولت شود و انگیزه ای برای جبران کسری ها از منابع دیگر نظیر افزایش مالیات ها ایجاد کند همین گمانه زنی ها نیز دلیل دیگری برای تشدید نگرانی سرمایه گذاران از آینده بازار سرمایه شده است.

برزنی به مشخص نشدن نتیجه مذاکرات هسته ای به عنوان یک عامل اثر گذار در نوسانات اخیر اشاره کرد و گفت: در صحنه سیاسی گمانه زنی ها در زمینه احتمال یا عدم امکان دستیابی به توافق نهایی کشورهای 1+5 با ایران در زمینه گفتگوهای هسته ای موجب نوسانات متعددی در بازار اوراق بهادار شده است که تا روشن شدن نتیجه قطعی آن هر بار مذاکره می تواند نوساناتی را در پی خوش بینی ها و بدبینی های سهامداران داشته باشد.

تأثیر رفتارهای سرمایه گذاران بر بازار

اما داستان خبرهای ناخوشایند بازار از نظر این کارشناس بازار سرمایه به اینجا ختم نمی شود، او به درگیری های عراق طی چند ماه اخیر اشاره کرد و بیان داشت: تاثیرات سوء بحران سیاسی عراق بر اقتصاد ایران به خصوص برای شرکت های صادر کننده می تواند اختلالات جدی بر سودآوری شرکتهای بورسی وارد کند و همین امر به عامل دیگری بر ادامه شرایط موجود در بازار سرمایه کشور تبدیل شده است.

مدیرعامل کارگزاری بانک اقتصاد نوین در ادامه اظهار داشت: در بازارهای مالی، تعیین ارزش واقعی آنان تقریباً غیرممکن است به عبارتی علاوه بر عوامل ذاتی و بنیادی که بر قیمت های اوراق بهادار تاثیرگذار است، مسایل رفتاری نیز نقش تعیین کننده ای بر فرایند قیمت گذاری اوراق بهادار دارد در نتیجه تصمیمات سرمایه گذاران در بازار نیز ارتباط مستقیمی با میزان اعتماد آنان نسبت به کارکرد بازار خواهد داشت.

برزنی ابهام نسبت به وضعیت آینده بازار براثر عوامل ذکر شده را آخرین عامل اثرگذار بر وضعیت بورس ذکر کرد و خاطرنشان کرد این عامل، باعث شده است تا سرمایه گذاران نسبت به ورود و سرمایه گذاری در بازار، دچار تردید شوند.