پیش‌بینی ۳ ساله رشد اقتصادی ایران

به گزارش پایگاه خبری سرمایه گذاری آنلاین،معاونت بررسی های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران در گزارشی نوشته است: روند بلندمدت تولید ناخالص داخلی ایران نشان می دهد طی سال های اخیر، GDP ایران از روند بلندمدت منتهی به سال 1390 فاصله گرفته است؛ به طوری که اگر روند تولید سال 1390 ادامه می یافت، اکنون تولید ناخالص داخلی در سطح بالاتری قرار داشت.

برآورد ماه ژانویه 2019 بانک جهانی از آینده اقتصاد جهان نشان می دهد در سال 98، تولید ناخالص داخلی واقعی ایران با کاهش 3.6 درصدی نسبت به سال 1397 همراه خواهد بود. براساس پیش بینی بانک جهانی، چنانچه رشد اقتصادی ایران در سال 1398 نیز منفی رقم بخورد، بعد از انقلاب اسلامی ایران، سومین باری است که طی دو سال متوالی، اقتصاد کشور دچار رکود می شود. چنین شرایط مشابهی یکبار طی سال های 1363 تا 1365 و بار دیگر طی سال های 1391 و 1392 رخ داده است.

براساس نمودار یک، چنانچه تولید ناخالص داخلی ایران بعد از سال 1390، روند قبلی را طی می کرد (رنگ مشکی در نمودار) یا روندی که تا سال 1394 دنبال کرده بود (رنگ آبی در نمودار) ادامه می یافت، اکنون تولید ناخالص داخلی کشور در سطح بالاتری قرار داشت. بنابراین به نظر می رسد تولید ناخالص داخلی کشور از سال 1390 به بعد از روند بلندمدت گذشته خود فاصله گرفته است.

در نمودار دومی که در این گزارش به تصویر کشیده شده است، مشاهده می شود اگرچه رشد اقتصادی ایران طبق پیش بینی های بانک جهانی، پس از دو دوره رشد منفی طی سال های 2015 و 2016، سرانجام در سال های 2020 و 2021 تا حدی مثبت می شود، اما در سال 2020 رشد اقتصادی ایران از بسیاری از کشورها پایین تر خواهد بود. در شرایطی که رشد اقتصادی ایران در سال 2019 حدود منفی 3.6 درصد می شود، کشورهای عراق رشد 6.2 درصد و ترکیه رشد 1.6 درصدی را تجربه خواهند کرد.

شاخص مقدار تولید فصلی بخش کشاورزی

شاخص فصلی بخش کشاورزی در فصل تابستان سال 1397 با کاهش 4.1 درصدی نسبت به تابستان سال 1396 همراه بوده و به عدد 135.3 درصد رسیده است. نرخ رشد تولید بخش کشاورزی در دو فصل بهار و تابستان 1397 به طور متوالی کاهش داشته و به ترتیب به منفی 1.2 درصد و منفی 4.1 درصد (نسبت به فصل مشابه سال قبل) رسیده که حاکی از وجود رکود در این بخش است. علاوه بر این، سرعت کاهش شاخص مقدار تولید در تابستان 1397 نسبت به تابستان 1396 نیز افزایش یافته که نشان دهنده تشدید رکود در بخش کشاورزی است (نمودار 3).

شاخص مقدار تولید فصلی بخش صنعت

در میان فصول مختلف سال های 1395 تا 1397، تنها در زمستان 1397 شاخص تولید فصلی بخش صنعت بیشتر از مقدار 100 (مقدار سال 1390) بوده است. بیشترین میزان شاخص تولید بخش صنعت در مدت مذکور مربوط به زمستان 1396 است.

در دو فصل متوالی بهار و تابستان 1397 رشد تولید بخش صنعت نسبت به فصل مشابه سال قبل آن منفی بوده (به ترتیب منفی یک درصد و منفی 3 درصد) و در تابستان 1397 سرعت کاهش آن نیز افزایش یافته است. دو فصل متوالی رشد منفی این بخش، حاکی از رکودی است که از ابتدای سال 1397 در بخش صنعت ایجاد و در فصل دوم سال تشدید شده است (نمودار4).

شاخص مقدار تولید فصلی بخش معدن

شاخص مقدار تولید فصلی در بخش معدن از تابستان 1395 تا تابستان 1397 کمتر از مقدار پایه سال 1390 بوده است. رشد فصلی شاخص مقدار تولید (نسبت به فصل مشابه سال قبل) از زمستان 1395 افزایش یافته تا در تابستان 97 با رشد 3.2 درصدی نسبت به تابستان سال 1396 به بیشترین میزان شاخص تولید (99.2) از تابستان 1395 رسیده است. بیشترین رشد فصلی این بخش متعلق به پاییز 1396 با رشد 3.8 درصدی نسبت به پاییز 1395 بوده است (نمودار 5).

در مجموع با توجه به روند نامناسب شاخص تولید در سه بخش اقتصادی کشور، مشخص می شود که صرف نظر از بروز مساله تحریم در برخی مقاطع زمانی، تقریبا طی هفت سال گذشته، هیچ تحول معناداری که منجر به دستیابی به رشدی قابل قبول به نحوی که فراتر از رشد های قبلی شود، صورت نگرفته بلکه در عوض و در اغلب موارد اقتصاد کشور شاهد رشدهای منفی یا کم توان بوده است. این رشدها نیز عمدتا در قالب تاثیر بر روس سطح و نه تاثیر بر روی رشد حاصل شده بوده است.