بازی قدرت پوتین چه بر سر توافق اوپک می‌آورد؟

به گزارش پایگاه خبری سرمایه گذاری آنلاین، تصمیم رییس جمهور روسیه به استعفای غیرمنتظره هیات دولت در هفته گذشته و انتخاب نخست وزیر جدیدی شد که کسی پیش از این نامش را نشنیده بود.

برخی نگرانند که استعفای فوری هیات دولت، در واقع پاکسازی بدون خونریزی همه کسانی بوده که ممکن است در تلاش پوتین برای حفظ قدرت، سر راه وی بایستند.

با این حال برخی نگرانند که تغییر و تحولات اخیر که شامل استعفای الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه بوده است، ممکن است پیامدهایی برای اوپک و پیمان محدودیت عرضه این گروه داشته باشد.

تغییر وزیر انرژی روسیه به چه معنا خواهد بود؟

ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه مدت‌ها از توافق کاهش تولید اوپک و ادامه همکاری با این گروه حمایت کرده است. از آنجا که پوتین تصمیم گیرنده نهایی در مسکو است و موضع وی در این خصوص تغییر نکرده است، بنابراین هر کسی که به عنوان وزیر انرژی به دولت جدید بپیوندد، تاثیری در تصمیمات انرژی روسیه نخواهد داشت.

قرار است تا زمانی که دولت جدید تشکیل شود، نواک با وجود این که از سمت خود استعفا داده است همچنان وزارت انرژی را هدایت کند و برخی تصور می‌کنند که الکساندر نواک تحت نخست وزیری میخائیل میشوستین، همچنان موقعیت خود به عنوان وزیر انرژی را حفظ خواهد کرد.

ایگور یوشکوف، یک تحلیلگر صندوق امنیت انرژی ملی روسیه اظهار کرد: پوتین بر این باور است که توافق اوپک پلاس برای اقتصاد روسیه مثبت است و نواک می‌تواند روی حفظ جایگاه خود در سیستم سیاسی روسیه حساب کند.

احتمال افزایش ضدیت روس‌نفت با اوپک

با این حال با کنار رفتن دیمیتری مدودف از سمت نخست وزیری، می‌توان انتظار داشت که نفوذ ایگور سچین، مدیرعامل روس‌نفت در کرملین حداقل به طور موقت افزایش پیدا کند. سچین مخالف صریح توافق کاهش تولید اوپک پلاس بوده است اما تا به حال از تعهدات روسیه تبعیت کرده است.

دیمیتری مدودف، نخست وزیر روسیه چهارشنبه پس از این که ولادیمیر پوتین اعلام کرد قصد دارد در قانون اساسی روسیه اصلاحاتی صورت دهد و قدرت بیشتری به پارلمان ببخشد، به شکل ناگهانی استعفا کرد.

پوتین پیش‌تر در سخنرانی در پارلمان اعلام کرده بود می‌خواهد تغییرات پیشنهادی در قانون اساسی را به همه پرسی عمومی بگذارد زیرا این اصلاحات موازنه قدرت و سیستم سیاسی و همچنین شاخه های اجرایی، قانون گذاری و قضایی را در روسیه تغییر می دهد.

در حالی که فضا برای گمانه‌زنی به وجود آمده است در حال حاضر روابط روسیه و اوپک، منافع دو طرفه داشته است با این حال برخی در اوپک نگران هستند که روسیه در زمینه کنترل عرضه نفت قدرت اظهارنظر زیادی پیدا کرده است و روسیه و عربستان سعودی می‌توانند عمللا درباره سیاستهای اوپک به تنهایی تصمیم بگیرند زیرا در میان سه تولیدکننده بزرگ جهان هستند.

موضوع دیگری که برای اعضای اوپک نگران کننده است این است که روسیه به عنوان یک تولیدکننده بزرگ می‌تواند توافقهای تولید نفت را شکسته یا صورت دهد. بنابراین این نگرانی که تغییر قدرت در روسیه ممکن است روی اوپک تاثیر بگذارد یک نگرانی مشروع است. حتی برخی روسیه را رییس جدید اوپک می‌دانند. و حرکت قیمت نفت از زمان منعقد شدن نخستین توافق کاهش تولید اوپک در سال 2016، از این دیدگاه پشتیبانی می‌کند.

روسیه که الکساندر نواک نماینده آن بوده است همواره تا آخرین دقیقه از متعهد شدن برای کاهش تولید نفت سرباز زده است. نواک بارها علنا ضرورت تداوم محدودیت عرضه نفت را زیر سوال برده و باعث شده است قیمتها بلافاصله نزول کنند. این مسئله روشن می‌کند که قطعا بیش از آنچه که روسیه به اوپک نیاز داشته باشد، اوپک به روسیه نیاز دارد.

درآمد صادرات نفت روسیه بخش اعظمی از درآمدهای بودجه را تشکیل می‌دهد و طبق گزارش "اس اند پی گلوبال پلاتس، سهم 40 درصدی در سال 2019 داشته است. اما دولت روسیه از زمان بحران سال 2014 تلاش کرده است وابستگی به درآمدهای نفتی را کمتر کند و در نتیجه روسیه در مقایسه با شرکایش در اوپک در برابر نوسان قیمتها انعطاف پذیری بیشتری دارد.

در این زمینه اگر نواک همچنان وزیر انرژی بماند که محتمل‌ترین سناریو است اوپک با خیال راحت و با علم به این که روسیه نیز چنین خواهد کرد، می‌تواند به محدودیت عرضه ادامه دهد. با این‌همه روسیه برخلاف اوپک پایبندی بالایی به سهمیه تولید خود نداشته است.

از سوی دیگر اگر میشوستین به دلایلی تصمیم بگیرد فردی نزدیک به تفکرات ایگور سچین، مدیرعامل‌روس‌نفت را به سمت وزیر انرژی بگمارد، ممکن است اوپک را دچار مشکل کند. سچین علاوه بر این که مخالف کاهش تولید است، شخص قدرتمندی در سیاست روسیه به شمار می‌رود و ممکن است به حد کافی قدرت داشته باشد تا نظر پوتین را درباره کاهش تولید نفت تغییر دهد.

بر اساس گزارش اویل پرایس، این سناریو نسبت به سناریو ماندن نواک در جایگاه خود ضعیف‌تر است. گذشته از این‌ها نخست وزیر تنها کسی است که رسما وزیران جدید را انتخاب می‌کند اما این رییس جمهور است که به شکل غیررسمی در انتصاب وزیران تصمیم می‌گیرد. صحبت این است که اکثر اعضای دولت جدید، انتخاب خود پوتین هستند و میشوستین تنها چند نفر را انتخاب خواهد کرد. با توجه به سوابق نواک، وی احتمالا در دولت جدید همچنان حضور پیدا خواهد کرد و در سیاستهای انرژی مسکو تغییر چندانی روی نخواهد داد.