چرا تامین مالی از بازارسرمایه موفق‌تر از بانک عمل می‌کند؟

به گزارش پایگاه خبری سرمایه گذاری آنلاین،محمد مهدی مومن زاده، مدیرعامل شرکت سرمایه گذاری سامان مجد با تشریح مدل های تامین مالی در آثار هنری، گفت: نخست باید ببینیم تأمین مالی در چه حالتی مطلوب است و ما به چه نوع تأمین مالی مطلوب می گوییم. همچنین باید بدانیم نظام اقتصادی و نهادهای مالی باید چه سمت و سویی را در نظر بگیرند تا به یک تأمین مالی مطلوب برسند. باید بدانیم ویژگی‌های تأمین مالی مطلوب چه ویژگی هایی باید داشته باشد.

وی ادامه داد: تأمین مالی به کارگیری نهادها و ابزارهای مالی برای هدایت سرمایه ها و پس اندازها به سمت شرکت های متقاضی منافع مالی است. این منافع برای تاسیس، توسعه یا ادامه فعالیت بنگاه اقتصادی، به منظور تأمین سرمایه ثابت، اصلاح ساختار مالی و یا تأمین سرمایه در گردش استفاده میشود. فرآیند تأمین مالی منجر به تشکیل سرمایه و افزایش بدهی های شرکت میشود و در این فعالیت ها موجودی نقد شرکت بدون تغییر سایر دارایی ها افزایش یافته یا از کاهش آن جلوگیری میشود. تأمین مالی با استفاده از منابع درون بنگاه یا منابع برون سازمانی و یا روش هایی همچون انتشار اوراق بهادار سرمایه گذاری، انتشار اوراق بهادار بدهی، انتشار اوراق تبعی و یا استقراض و اخذ تسهیلات انجام میپذیرد.

چه چیزی بازارمحور بودن را موفق می‌کند؟

این کارشناس بازارسرمایه گفت: برخی از ابزارهای مالی در سال 84 و برخی دیگر در سال 88 به وجود آمده اند. به عبارت دیگر این قوانین را میتوانیم محمل قانونی برای تأمین مالی بدانیم. هر چه به اینها نزدیکتر شویم و بتوانیم از فرصت ها استفاده کنیم و ایراداتمان را در قوانین و مقررات برطرف کنیم، هویت تأمین مالی ما، افزایش پیدا میکند. سال هاست که گزاره ای در جراید بورسی ما مطرح می شود که ما از بانک محور بودن سمت بازارمحور بودن حرکت کنیم. خیلی اوقات این گزاره را درست میدانیم. به نظر میرسد این یک غلط مصطح است. هیچ کجا گفته نشده که اگر بازارمحور باشیم نظام تأمین مالی مطلوبیت یا بهره وری بیشتری خواهد داشت. نکته اینجاست که چه چیزی بازارمحور بودن را موفق میکند. ما کشورهایی مانند ژاپن و آلمان را داریم که نظام بانکمحوری دارند اما اقتصادشان موفق است. برعکس کشورهایی داشتیم مثل آمریکا و انگلیس که نظام بازارمحور دارند و آنها هم موفق هستند.

مومن زاده اظهار کرد: در برخی از مقالات بین المللی گفته میشود زیرساخت های مقرراتی و تنظیمات مالی در یک نظام است که اقتصاد را در استفاده از این ابزارها موفق میکند. ولی پرسش اینجاست که چرا ما در بانک‌محوری مطلوبیتی که از تأمین مالی مدنظر داشتیم به دست نیاورده ایم؟ شاید اتفاقی که افتاد این بود که به طرح هایی وام داده شد که از نرخ بازدهی خوبی برخوردار نبودند. یعنی در نظام بانکی طرح هایی تأمین مالی شده که از سودآوری و بازده آن طرح بیشتر بوده است.

نظارت دقیق عامل موفقیت تامین مالی از بازارسرمایه

وی در ادامه تاکید کرد: در بازار سرمایه به دلیل نظارت چند لایه ای این اتفاق نیفتاد. این نظارت چند لایه ای سبب شد در بازار سرمایه طرح هایی که از شرایط مناسبی برخوردارند، تأمین مالی شوند. اگر میشد این شرایط را در تمام زمینه ها تعمیم دهیم، می‌توانستیم شرایط مناسبی را در اقتصاد کشور ایجاد کنیم. در دنیا شرکت های کوچک و متوسط از نظام بانکی و پروژه های بزرگ از نظام مالی بازار سرمایه استفاده میکنند. در این صورت به منابع بانکی هم فشار کمتری وارد میشود.

مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری سامان مجد با اشاره به قوانین موجود در این خصوص، گفت: در بند 5 و 6 سیاست های کلی برنامه ششم توسعه اتفاق خوبی افتاده است. در بند 6 این قانون آمده است که تأمین مالی فعالیت های خرد و متوسط به وسیله نظام بانکی انجام شود. در بند 5 هم اشاره شده است که گسترش و تعمیق نظام جامع تأمین مالی و ابزارهای آن (بازار پول، بازار سرمایه، و بیمه ها) با مشارکت اشخاص حقیقی و حقوقی داخلی و خارجی و افزایش سهم موثر بازار سرمایه در جهت توسعه سرمایه گذاری و ثبات و پایداری و کاهش خطرپذیری فعالیت های تجاری و اقتصادی کشور با تاکید بر ارتقاء شفافیت و سلامت نظام مالی انجام شود. این موارد خودش یک زیرساخت یا یک سند بالادستی است که ما را هدایت میکند به این که در مرحله اول به یک چیز برسیم و آن هم تدوین نقشه جامع نظام تأمین مالی است.

به آینده پژوهی صنعت تأمین مالی توجه شود

وی تاکید کرد: ما باید از انواع کسب و کارها تصویری داشته باشیم، زیرا الان کسب و کارهای جدیدی ایجاد شده و نوع بیزنس ها با گذشته متفاوت است. در مرحله بعد باید به آینده پژوهی صنعت تأمین مالی توجه شود. زیرا ما این مورد را هم نداریم و اگر میبینیم دولت در حجم بزرگی تأمین مالی میکند، ابزارهایی مثل صندوق های درآمد ثابت نیاز دارد. صندوق هایی که جریان منابع ورودی به آنها با تغییراتی که در سایر بازارها داشتیم، تفاوتهای چشمگیری را در خودش میبیند. به این نتیجه میرسیم که برای نظام تأمین مالی به خصوص این که کسری بودجه دولت یک روش غیرتورمی خوبی دارد، استفاده از ابزارهایی مانند انتشار اوراق است باید در مرحله بعد به سمت آینده پژوهی، آینده نگاری و آینده نگری در سیستم تأمین مالی برویم.

مومن زاده اظهار کرد: همه این موارد زیرساخت هایی خواهد بود که کمک می کند ما یک تأمین مالی مطلوبی را در اقتصاد کشور تجربه کنیم. در کنار سیاست گذاری های کلانتر اگر بخواهیم کمی جزییتر نگاه کنیم، بحث این است که در نظام تأمین مالی رسیدگی ها و نظارت ها باید بیشتر باشد. رسیدگی و نظارت مالی، مهارت تأمین مالی، ابزارسازی و نهادسازی برای تأمین مالی از جمله الزامات تأمین مالی مطلوب است. تأمین مالی باید به سمت صنایعی برود که برای توسعه کشور لازم است و جزو صنایع برتر محسوب میشود. از طرف دیگر باید این تعامل با وزارت نفت، بهداشت و شرکت های دارویی هم اتفاق بیفتد.

لزوم شناخت ابزارهای مالی، راهی برای تامین مالی مناسب

این کارشناس بازارسرمایه در خصوص ابزارهای مالی بیان کرد: امروزه ابزارهای مالی تنوع زیادی پیدا کرده اند که اشراف بر همه این ابزارها کار سختی است. ما نمیتوانیم انتظار داشته باشیم که افراد زیادی بر این ابزارها اشراف داشته باشند. اما این انتظار را میتوانیم داشته باشیم که مدیران مالی شرکت های مالی به خصوص شرکت های بورسی و فرابورسی اینها را بشناسند و بدانند اگر قرار است یک مدل تأمین مالی انجام دهند یا نیاز مالی در یک شرکت وجود دارد باید اوراق منتشر شود و افزایش سرمایه به وجود آید در حالی که میبینیم حتی در گزارشگری آنها مشکل ایجاد میشود. مهارت تأمین مالی یکی از مهارت های ضروری است که مدیران مالی باید داشته باشند.