قیمت قیر در بورس کالا متاثر از قیمت جهانی نفت و اثر آن بر نرخ پایه وکیوم باتوم، قیمت ارز و معاملات تهاتری دولت تعیین می شود از این رو نمیتوان رشد قیمت قیر را در بورس کالا ناشی از رفتار غیر منطقی و غیرعقلانی خریداران و یا رقابتهای غیرمعقول دانست.
به گزارش پایگاه خبری سرمایه گذاری آنلاین،میثم باقری کوپائی عضو هیات مدیره کارگزاری بانک مسکن با بیان این مطلب افزود: یکی از عوامل تاثیر گذار بر روی قیمت قیر، نرخ وکیوم باتومی است که تولیدکنندگان قیر از بورس کالا خریداری می کنند از این رو برای تحلیل دلایل افزایش قیمت قیر ابتدا لازم است تا فرایند قیمتگذاری وکیوم باتوم را بررسی کنیم.
وی افزود: طبق فرمول قیمتگذاری وکیوم باتوم، هر ۱۵ روز یکبار نرخ محصولاتی همچون نفت خام و دیگر محصولات این گروه همچون نفت کوره، مبنا قرار می گیرد و بر مبنای آن نرخ پایه وکیوم باتوم تعیین می شود، بنابراین وقتی قیمت های جهانی افزایش می یابد، خریداران بر مبنای آن و بر اساس پیشبینی نرخ پایه وکیوم باتوم در دوره یا هفته بعد، وارد رقابت می شوند که این رفتار، کاملا عقلانی و درست است.
این کارشناس بورس کالا گفت: برای مثال در هفتهای که قیمتهای جهانی ۷ درصد رشد مییابد، خریدار نیز تا همان سقف ۷ درصد در بورس کالا رقابت میکند چون میداند محصولاتی که در تعیین قیمت وکیوم باتوم اثر گذارند افزایش قیمت داشتهاند، بنابراین رقابت تا این سطح برایش توجیه اقتصادی دارد.
باقری کوپائی یکی دیگر از عوامل اثرگذار بر روند قیمت قیر را تفاوت نرخ ارز نیمایی و آزاد عنوان کرده و گفت: اختلاف دلار نیمایی و آزاد در تعیین نرخ وکیوم باتوم و قیر موضوع مهمی محسوب می شود چراکه تولیدکننده قیر، وکیوم باتوم را از بورس کالا خریداری کرده و قیر تولیدی را صادر میکند از این رو هر چه اختلاف این دو ارز بیشتر باشد، تقاضا در بورس کالا بیشتر خواهد شد چون قیر محصولی است که بخش قابل توجهی از آن صادر میشود.
وی عامل مهم بعدی را عرضههای تهاتری دولت و وزارت راه دانست و گفت: وقتی پالایشگاهی برای مثال با ۱۳ هزار تن ظرفیت تولید، مجبور میشود هر هفته ۸ هزار تن قیر را با وزارت راه تهاتر کند، تنها ۵ هزار تن از محصول تولید شده خود را در بورس کالا عرضه میکند، قاعدتاٌ این فرایند از میزان عرضه بورس کالا کاسته و منجر به افزایش قیمت میشود.
به گفته این کارشناس بورس کالا، با توجه به موارد مطرح شده، در رفتار خریداران، عکس العمل های غیرعقلانی دیده نمی شود و سقف رقابتی که خریداران انجام می دهند اعداد معقولی است. به عقیده او رقابت این دو کالا کاملا معقول صورت می گیرد و اینطور نیست که ۵۰ درصد الی ۶۰ درصد رقابت کنند. از نظر او تولیدکنندگان قیر عموماً به میزانی که تا آن لحظه قیمت جهانی افزایش داشته، با یکدیگر رقابت می کنند که امری طبیعی است.
وی در اینباره گفت: بعضا دیده می شود در معاملات برخی کالاها رقابت های سنگین و یا رقابت های محدودی صورت می گیرد اما در مورد قیر و وکیوم باتوم، معاملات بر اساس تحلیل درست حرکت می کند.
به گفته باقری کوپائی در این حوزه، هم دلار رو به افزایش است و هم اختلاف دلار آزاد و نیمایی زیاد شده است و هم نرخ های جهانی رو به بالا است ضمن اینکه معاملات تهاتری هم از حجم عرضه هاکاسته است. این باعث می شود قیمت ها رقابتی تعیین شود.
وی در ادامه با تاکید بر اینکه قیمت جهانی عاملی نیست که قابل کنترل باشد افزود: برای انجام معاملات وکیوم باتوم حتی اگر قیمت پایه را برای مثال ۱۰ درصد پایین تر از قیمت جهانی در نظر بگیریم، باز هم تولید کننده قیر به قیمت جهانی و اینکه تا چه گنجایش افزایش قیمت در آینده دارد نگاه می کند و بر اساس آن وارد رقابت می شود بنابراین تعیین قیمت پایه پایین تر از نرخ های جهانی خیلی تاثیرگذار و تعیین کننده نیست.
این فعال بورس کالا در پایان در خصوص معاملات تهاتری دولت و تقاضای وزارت راه گفت: بهتر بود دولت به خصوص در بخش مربوط به پروژه های وزارت راه سریعتر و زودتر اقدام می کرد اما متاسفانه زمانی که نفت در محدوده ۲۰ الی ۳۰ دلاری قرار داشت، پروژه ها اجرا نشدند و الان مجبور هستند با نفت ۸۵ دلاری پروژه ها را اجرا کنند و قاعدتاً در حال حاضر به دلیل رشد قیمت امکان انجام پروژه ها با قیمتهای قبلی وجود ندارد.