با ابلاغیه اخیر بانک مرکزی، نرخ سود سپرده یکساله به ۲۰.۵ درصد افزایش یافت. افزایشی که نهتنها به زیان بازار سرمایه تمام نشد، بلکه خیال سهامداران را راحت و ریسک مذکور را حداقل به سه دلیل رفع کرد؛ ۱. چند هفته قبل نرخ اوراق سپرده عام سالانه به ۲۳ درصد افزایش پیدا کرد و نرخ فعلی ۲۰.۵ درصدی جذابیتی برای سرمایهگذاران،حتی سرمایهگذاران ریسکگریز ندارد. ۲. نرخ جدید سود سپردهها بسیار کمتر از از انتظارات و تخمینهایی که بعضا تا ۳۰ درصد مطرح میشد، افزایش پیدا کرد. ۳. به دلیل نرخ تورم بالا انگیزه سپردهگذاران به سپردههای بلند مدت کاهش یافته و با کاهش و تعیین سود ۵ درصدی برای حسابهای کوتاه مدت، عملا بهای پول برای بانکها نیز کاهش یافته است.
به گزارش پایگاه خبری بسرمایه گذاری و به نقل از سنا، یکی از ریسکهایی که سایهاش همواره بر سر بازار سرمایه سنگینی میکند، افزایش نرخ سود سپردههای بانکی است. جذابتر شدن بازار پول به عنوان اصلیترین رقیب بازار سرمایه، میتواند سبب کاهش جذابیت بازار سرمایه شود. بدیهی است که افزایش نرخ سود سپردههای بانکی به دلیل سود بدون ریسکی که به سپردهگذاران می دهد، باعث میشود تا سرمایهگذاران بیشتری را از سایر بازارهای مالی که طبیعتا ریسک بیشتری دارند دور و به سوی خود جذب کند.
با روی کار آمدن تیم جدید مدیریتی در بانک مرکزی و تعویض سکاندار اصلی آن، زمزمههایی مبنی بر تغییر سیاستهای کلان پولی در گوشه و کنار شنیده میشد. سیاستهایی که هر کدام مستقیم و غیر مستقیم بر بازار سرمایه اثرگذاری خاص خود را خواهند داشت. یکی از سیاستهایی که انتظار میرفت در دورهی ریاست فرزین در بانک مرکزی دستخوش تغییر شود، چیزی جز تغییر نرخ سود سپردههای بانکی نبود. اتفاقی که اگرچه در اواخر دوره. ی صالح آبادی، رئیس پیشین بانک مرکزی صحبتهایی پیرامون آن مطرح بود، اما هیچگاه عملیاتی نشد.
اما بانک مرکزی بالاخره پس از چند ماه گمانهزنی، نرخ جدید سود بانکی را اعلام کرد که بر این اساس، نرخ سود سپرده بلندمدت سهساله ۲۲.۵ درصد و نرخ سود تسهیلات، حداکثر ۲۳ درصد اعلام شد.
چرا خیال سهامداران آسوده شد؟
۱- با توجه به این نکته که حدودا یک ماه پیش اوراق گواهی سپرده عام، با نرخ ۲۳ درصد (۲.۵ درصد بالاتر از نرخ سود جدید سپرده سالیانه بانکی) منتشر شد، افزایش نرخ سود سالیانه از ۱۸ درصد به ۲۰.۵ درصد عملا تهدیدی برای بازار سرمایه به حساب نمیاد، چرا که بدیهی است با توجه به انتشار اوراق گواهی سپره عام در هفتههای گذشته با نرخ سود بالاتر نسبت به سپرده یکساله بانکی، جذابیتهای سپردهگذاری در بانکها به شدت کاهش مییابد، در واقع اینطور میتوان گفت که ابلاغیه جدید بانک مرکزی اتفاق جدیدی برای بازار سرمایه به حساب نمیاد و مشخصا شوک جدیدی به بورس وارد نمیکند.
۲- از سویی دیگر با توجه به نرخهای بالای تورم در شرایط فعلی اقتصاد کشور، شاید انتظارات فعالان اقتصادی این بود که نرخ سود بانکی افزایش چشمگیری داشته باشد، حتی در محافل کارشناسی نرخ سودهای ۲۷ و حتی ۳۰ درصدی نیز به گوش میرسیذ، که در صورت بروز این اتفاق بازار سرمایه به شدت تحت الشعاع قرار میگرفت، اما ابلاغیه شب گذشته بانک مرکزی تقریبا به طور کامل خیال سهامداران بازار سرمایه را از این بابت آسوده کرد، چرا که تا قبل از ابلاغیه رسمی افزایش نرخ سود سپردههای بانکی (که سالیانه حداکثر به ۲۰.۵ درصد رسید)، صندوق های با درامد ثابت بورسی (فیکس اینکام) این میزان از سود را اکثرا به راحتی محقق میکردند و به صورت روزشمار در اختیار سهمادارنی که واحدهای آن.ها را خریداری کرده بودند، پرداخت میکردند، بنابراین میتوان گفت افزایش رسمی نرخ سود سپردههای بانکی، عملا ریسک جدیدی را به بازار سرمایه تحمیل نمیکند.
۳- همچنین طبق آخرین آمارهای پولی منتشر شده توسط بانک مرکزی، نسبت پول به شبه پول افزایش پیدا کرده است، به بیانی دیگر با توجه به افزایش نرخ تورم در سالهای اخیر، جذابیت سپردهگذاریهای بلند مدت در بانکها نزد فعالان اقتصادی کاهش چشم گیری پیدا کرده است و از همین رو عملا سپردههای جاری و کوتاه مدت با رشد روبرو بودهاند. طبق ابلاغیه جدید بانک مرکزی و کاهش بهره بانکی کوتاه مدت به ۵ درصد، در واقع بهای تمام شده پول برای بانکها با کاهش همراه شده است.
از طرفی با توجه به افزایش نرخ تسهیلات به ۲۳ درصد، عملا شاهد افزایش سودآوری بانکها خواهیم بود که به طور مستقیم بهبود ترازنامه ی آن ها را در پی دارد و خود عاملی برای تحریک این صنعت در بازار سرمایه خواهد بود.