مسیری که رئیس جدید سازمان بورس باید برود

محمد اقبال‌نیا در درگفت‌وگو با سرمایه‌گذاری آنلاین اظهار کرد: اگر بازار سرمایه به این حال و روز افتاده بخشی بزرگی از آن به علت تصمیماتی است که طی چهار سال اخیر از سوی دولت و مجلس گرفته شده که تولید و به تبع آن بورس را دچار مشکل کرده است. بنابراین از رئیس جدید سازمان بورس انتظار می‌رود در شرایط فعلی جلساتی با هیئت دولت و نمایندگان مجلس برگزار کند و مشکلات بخش تولید و شرکت‌های بورسی را که سودآوری‌شان تحت‌الشعاع قرار گرفته بررسی و رفع کند. همچنین باید چاره‌ای بیندیشد تا اعتماد سرمایه‌گذاران و فعالان بازار دوباره بازگردد. این کارشناس بازار سرمایه تشریح کرد: بخش دیگری از حال و روز وخیم بورس به ساختار عملکردی بازار سرمایه برمی‌گردد. در حال حاضر شاهد هستیم بدون مشورت با فعالان بازار سرمایه تصمیماتی در بورس‌ها گرفته می‌شود که در آینده چالش‌زا خواهد بود. برای مثال نصاب سرمایه‌گذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری مدام تغییر می‌کند در یک دوره در صندوق‌های درآمد ثابت کف نصاب سهام ۱۵ درصد بود در حال حاضر سقف آن ۱۰ درصد شده است و یا تغییرات در نصاب سپرده بانکی و اوراق دولتی که نه تنها به نفع بازار سرمایه نیست بلکه به ضررش تمام می‌شود. چراکه بی‌ثباتی در اعمال سیاست‌ها، دستوالعمل‌ها و قوانین در دوره‌های مختلف موجب می‌شود فعالان بازار سرمایه نتوانند برای بلندمدت هدف‌گذاری‌ و برنامه‌ریزی‌‌های لازم را انجام دهند.اقبال‌نیا تاکید کرد: بنابراین رئیس جدید سازمان بورس باید از تصمیمات خلق‌الساعه پرهیز کند و اگر قصد تغییراتی را دارد نظر فعالان بازار سرمایه را هم جویا شود.وی تصریح کرد: اگرچه در دوره‌های مختلف شاهد بودیم سازمان بورس جلساتی با فعالان بازار سرمایه برگزار می‌کرد، اما جنبه نمایشی داشت و نظر فعالان بازار در نهایت اعمال نمی‌شد.این کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: مورد دیگری که باید از سوی رئیس جدید سازمان بورس مورد توجه قرار گیرد قوانین نانوشته‌ای است که در سازمان وجود دارد به گونه‌ای که مواردی را کارشناسان و مدیران بورسی از نهادهای مالی درخواست می‌کنند که در هیچ جا به طور رسمی ‌ابلاغ نشده است. از سوی دیگر باید عملکرد سازمان بورس در همه جوانب شفاف شود برای مثال اگر یک نهاد مالی درخواست افزایش سقف صندوق و یا صدور مجوز جدید را دارد در یک سامانه‌ای فرایند انجام آن قابل روئیت باشد. چرا که در حال حاضر برخی درخواست‌‌هایی که به سازمان ارسال می‌شود حالت بایکوت و فریز پیدا می‌کند و مشخص نمی‌شود که به چه دلیلی به سرانجام نرسیده است‌. این درحالی است که با درخواست‌های یک نهاد مالی دیگر بدون هیچ تعللی و به راحتی موافقت می‌شود. این رویه غلط سازمان بورس موجب شده نهاد‌های مالی برای تحقق درخواستشان وارد مذاکرات غیررسمی ‌و شفاهی شوند. بنابراین از رئیس جدید سازمان بورس انتظار می‌رود که این کاستی‌ها را رفع کند تا دیگر شاهد اتخاذ تصمیمات سلیقه‌ای نباشیم. حتی اگر لازم است بدنه کارشناسی سازمان را تقویت کند تا پاسخگوی نیازهای نهادهای مالی باشند. اقبال‌نیا گفت: در این میان ضعف‌هایی هم شورای عالی بورس دارد و باید با تشکیل کمیته‌هایی، نظارت خود را بر عملکرد سازمان بورس بالا ببرد. در حال حاضر تمام هیئت مدیره سازمان بورس در قالب معاونان سازمان ذیل رئیس سازمان فعالیت می‌کنند که از لحاظ حاکمیت شرکتی دچار اشکال است به طوری که موجب می‌شود نقش نظارتی هئیت مدیره سازمان زیرسوال برود. بنابراین باید شورای عالی بورس به این مسئله ورود کند و ساختار حاکمیتی شرکتی در بورس مورد بازنگری قرار گیرد.وی اظهار کرد: ضعف دیگری که در بازار سرمایه به چشم می‌خورد مربوط به عدم استقلال بورس‌ها است. شاهد هستیم سازمان بورس در فعالیت بورس‌ها اعمال‌نظر و سلیقه می‌کند به طوری که در بسیاری از جلسات، نماینده سازمان بورس حضور دارد و در تصمیمات هئیت مدیره بورس‌ها دخالت می‌کند که مشکلاتی به دنبال داشته است.این کارشناس بازار سرمایه گفت: در بعد عملیاتی هم شاهد بدسلیقگی‌های زیادی هستیم نظیر محدودیت دامنه نوسان که مدت‌هاست روی ۱ درصد و ۲ درصد ثابت مانده است این درحالی است که اگر با فعالان بازار مشورت شود در شرایط بحرانی تصمیمات بهتری می‌توانستند بگیرند.