تجربه بورس در سال ۹۴ تکرار خواهد شد؟

امیربهداد سلامی‌ در گفت‌وگو با سرمایه‌گذاری آنلاین اظهار کرد: با توافق احتمالی، انتظار می‌رود دوره‌ هیجانی بازار بین یک تا سه ماه طول بکشد بنابراین سازمان بورس و اوراق‌بهادار باید فضا را برای اطلاع‌رسانی لازم فراهم کند. همچنین تمهیداتی بیاندیشد تا جای ممکن هیجانات بازار کنترل شود. در این میان فعالان بازار باید به تحلیل‌های معتبر دسترسی داشته باشند تا با آگاهی بیشتر تصمیم بگیرند و متضرر نشوند.وی با بیان اینکه شرایط اقتصادی سال 1404 با سال 1394 که برجام احیا شد کاملا متفاوت است، گفت: در دوره قبل دوسال از چهار سالی که تحریم بودیم صرف مذاکرات شد و تاحدودی سایه تحریم‌ها کم رنگ‌تر بود در واقع فقط دوسال آن در تحریم شدید سپری شد دو سال بعد از آن نیز تنها به رفت‌وآمدهای تجاری سپری شد و اتفاق معناداری در اقتصاد از نظر سرمایه‌گذاری نیفتاد. با خروج یک‌طرفه آمریکا از برجام عملا سال‌های تحریم دوره قبل و دوره پس از آن با هم ادغام شد و می‌توان ادعا کرد که اکنون در سال ۱۴۰۴ کشور حدود 12سال است با تحریم‌های بین‌المللی شدید دست‌وپنجه نرم می‌کند.این دو دوره تفاوت‌های زیادی با هم دارند 12 سال استهلاکی که به اقتصاد تحمیل شده بسیار بیشتر از دوره 4ساله‌ برجام است به‌طوری‌که که در سال‌های اخیر تشکیل سرمایه خالص کشور منفی بوده است. در این دوران ، انفکاک و جدایی اقتصاد کشور از اقتصاد جهانی تقریبا به‌طور کامل رخ داده است. بنابراین چه از منظر صادرات چه ازمنظر تشکیل شراکت اقتصادی و جذب سرمایه‌گذار خارجی شرایط بسیار متفاوت است. چرا که مشتریان و شرکای بالقوه‌ ایران در بازارهای بین‌المللی، بازارها و کشورهای دیگر را جایگزین کرده‌اند. این تحلیل‌گر مسائل اقتصادی ادامه داد: همچنین جذب سرمایه‌گذار خارجی از نوع مستقیم آن با طمانینه و تنها با اعطای مشوق‌ها و تضامین بسیار معتبرتر اتفاق خواهد افتاد. چون سرمایه‌گذاران درسال 1394 شاهد بودند برجام با بدعهدی آمریکا پایدار نبود. از طرف دیگر پیوستن به ساختارها بانکی و مالی بین‌المللی هم سخت‌تر شده چرا که در آن زمان آنچه بیش‌از همه آزاردهنده بود مسئله سوئیفت بود، اما در حال حاضر ارتباط بانک‌ها با بانک‌های جهانی تقریبا به‌طورکامل قطع شده است.سلامی تاکید کرد: اگر در این دوره هم یک توافقی شبیه برجام رخ دهد، نباید انتظار داشت با آزادسازی پول‌های بلوکه شده اتفاقی بیفتد چرا که بخش زیادی از این پول‌ها به‌اصطلاح پیش‌خور شده است و فقط اثر ترازنامه‌ای دربانک مرکزی می‌گذارد و اثر واقعی بر اقتصاد نخواهد داشت.این تحلیل‌گر مسائل اقتصادی با بیان اینکه به محض حصول توافق احتمالی نمی‌توان منتظر شکوفایی اقتصاد بود، تصریح کرد: اقتصاد کشور مستهلک شده و بازگشت به شرایط قبل زمان‌براست از طرف دیگر حذف تحریم‌های ثانویه به راحتی انجام نخواهد شد چرا که نهادینه شده و باید مراحل قانونی آن در کشور آمریکا طی شود تا شاهد حذف تمامی تحریم‌ها و آثار آنها باشیم. وی افزود: در حال حاضر کشور با تورم بالایی دست و پنجه نرم می‌کند که ریشه در ساختار بودجه کشور دارد بنابراین با توجه به نسخه‌هایی که برای کنترل تورم و ارز پیچیده شده و بی‌نتیجه مانده با توافق مشکلی رفع نخواهد شد به طوری‌که تورم ساختاری حداقل در میان‌مدت در سطوح بالا ادامه خواهد داشت.
خبرنگار: زهرا پیربداقی