عمان و عربستان است در حال تبدیل شدن به کشورهای تولید کننده بزرگ فولاد هستند.
عمان و عربستان است در حال تبدیل شدن به کشورهای تولید کننده بزرگ فولاد هستند.اگر این موضوع محقق شود، شاهد فشار بیشتر در بخش فولاد خواهیم بود. ایران در حال ایجاد ظرفیت تولید ۵۵ میلیون تن فولاد است، اما به بازار آینده آن فکر نشده و اگر هوشمندانه عمل نکنیم، ممکن است این همه تلاش برای تکمیل زنجیره فولاد بینتیجه بماند.
توجه داشته باشیم، ایران در سال ۱۳۹۱ برنامه جامع تولید فولاد را تدوین کرد در آن زمان عراق یکی از بازارهای نزدیک برای صادرات مواد فولادی ایران بود. از ۵۵ میلیون تنی که در طرح جامع فولاد هدفگذاری شده بود، ۲۰ میلیون تن برای صادرات در نظر گرفته شده بود که بخشی از آن مربوط به صادرات به عراق بود. اما کم کم حلقههای تامین زنجیره فولاد در عراق آماده شد و تولیدکنندگان در این زمینه هشدار دادند و گفتند بازار فولاد عراق یک بازار موقت است. زیرا هر چقدر رو به جلو برویم، نیاز بازار نسبت به محصولات پایین دستی کمتر میشود و کشورهای دیگر بیشتر به دنبال خرید مواد خام از ایران هستند. در مواردی قیمت میلگردی که به عراق صادر میشد کمتر از قیمت شمشی بود که در داخل استفاده میشد، حتی در مواردی میلگرد به صورت ضایعات به عراق صادر میشد. بارها هشدار دادیم که این نوع معاملهها صحیح نیست و حالا عواقب آن را میبینیم.
از چندی پیش عراق به اعمال عوارض برای صادرات فولاد ایران روی آورده، کاری که منطقی و هم سو با منافع عراق است تا محصولات پایین دستی مشابه به راحتی وارد این کشور نشود. این یک رویه عادی است. زیرا عراق قصد دارد کارخانههای خود را به سمت تقویت تولید و افزایش واردات مواد اولیه و افزایش اشتغال سوق دهد، اما این رویداد همزمان زنگ خطری جدی برای ایران است.
متنوع کردن بازارهای صادراتی و تقویت بازارهای صادراتی فعلی از جمله راهکارهای خروج صنعت فولاد از شرایط فعلی است. تجربه نشان داده، لزوما کشورها و بازارهای همسایه، همیشه بازارهای خوب و با ثباتی در بخش فولاد نبودهاند، بنابراین باید روی بازاریابی بیشتر فکر شود. از طرف دیگر موانع داخلی مثل سیاستهای ارزی، سیاستهای بانکی و غیره، که توان رقابتی محصولات ایرانی در بازارهای جهانی را کاهش میدهد، هم باید رفع شود.
*مهرداد اکبریان رئیس انجمن سنگ آهن ایران