راه‌اندازی بازار ارز تجاری ۵ تحول بنیادین در بازار سرمایه ایجاد می‌کند و به‌طور کلی درصورت استمرار برای اقتصاد مزایای بسیاری دارد.
تاریخ انتشار :يکشنبه ۷ ارديبهشت ۱۴۰۴ ساعت ۱۵:۵۵
۰
سال ۱۴۰۳ سال تغییر رویکرد بازار ارز بود، در این سال به کمک مرکز مبادله ارز و طلا بازار جدیدی به نام بازار ارز تجاری راه اندازی شد که در اول بهمن ۱۴۰۳ به طور کامل جایگزین بازار نیمایی شد و توجه فعالان اقتصادی را به خود جلب کرد، چراکه ایجاد بازار ارز توافقی از دغدغه‌های دیرین بازرگانان بود.
در زمانی که بازار نمایی وجود داشت، بانک مرکزی تعیین کننده نرخ ارز رسمی کشور بود و عمق و حجم آن نیز اندک بود، اما با راه اندازی بازار ارز تجاری، واردکننده و صادرکننده تعیین کننده نهایی نرخ ارز شدند و بانک مرکزی دخالتی در این بازار ندارد و تنها نقش ناظر را ایفا می‌کند.
راه اندازی بازار ارز تجاری در اقتصاد جهانی سابقه دیرینه دارد، بازار ارز تجاری به طور غیررسمی از دهه ۱۹۷۰ و با پایان سیستم برتون وودز که نرخ‌های ارز ثابت را تعیین می‌کرد، راه‌اندازی شد. این بازار به تدریج شکل گرفت و به یکی از بزرگ‌ترین و نقد شونده‌ترین بازار‌های مالی در جهان تبدیل شد.
راه‌اندازی بازار ارز تجاری در ایران موجب می‌شود تا اقتصاد ایران به بازار‌های جهانی نزدیک‌تر شود، در نتیجه این موضوع به رشد تولید و صادرات کالا نیز کمک می‌کند.
بازار ارز توافقی تاثیر زیادی بر اقتصاد دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره شده است.
۱. کاهش نوسانات ارزی:
نوسانات شدید نرخ ارز به ویژه در سال‌های اخیر، مشکلات زیادی برای صادرکنندگان و واردکنندگان به وجود آورده بود. یکی از اهداف اصلی راه‌اندازی بازار ارز توافقی، کاهش این نوسانات و ایجاد یک نرخ ارز پایدارتر بود.
۲. تسهیل تجارت خارجی:
با ایجاد یک بازار شفاف و قابل پیش‌بینی، صادرکنندگان و واردکنندگان قادر به برنامه‌ریزی بهتر برای فعالیت‌های خود خواهند بود. این امر به افزایش حجم تجارت خارجی و بهبود تراز تجاری کشور کمک می‌کند.
۳. جذب سرمایه‌گذاری خارجی:
ایجاد یک بازار ارز شفاف و قابل اعتماد می‌تواند به جذب سرمایه‌گذاری خارجی کمک کند. سرمایه‌گذاران خارجی به دنبال محیط‌های پایدار و قابل پیش‌بینی هستند و وجود بازار ارز توافقی می‌تواند این اطمینان را به آنها بدهد.
۴. افزایش شفافیت:
بازار ارز توافقی به ایجاد شفافیت در معاملات ارزی کمک کرده و مانع از فساد و دلالی در این حوزه می‌شود. این امر به نفع اقتصاد کلان کشور است.
۵ افزایش تولید:
با انتقال بازار نیمایی به بازار توافقی به سبب این که قیمت فروش واقعی می‌شود، منجر به افزایش تولید می‌شود.
۶. افزایش صادرات:
با واقعی شدن نرخ ارز صادرات توجیه اقتصادی پیدا می‌کند، در نتیجه صادرات افزایش می‌یابد.
۷ افزایش کیفیت و بهره وری تولید:
هم زمان با افزایش تولید و افزایش صادرات به دلیل این که بازده شرکت‌ها افزایش می‌یابد، شرکت سعی در کسب بازار‌های جدید داخلی و صادراتی می‌کنند، در نتجه کیفیت و بهره وری تولید تقویت خواهد شد.
۸. افزایش بازدهی تولید:
با راه اندازی بازار ارز تاری یا توافقی بازده تولید افزایش خواهد یافت.
۹. رشد اقتصادی:
تمامی عوامل ذکر شده در نهایت منجر به رشد اقتصادی خواهد شد که این مهم جزو اهداف اصلی کشور است.
این ۹ عامل موجب شده روند معاملات بازار ارز تجاری بهبود یابد، به طوری که از ابتدای فعالیت بازار ارز تجاری مرکز مبادله ایران تا ۲۶ اسفندماه، حجم کل معاملات بازار ارز تجاری مرکز مبادله ایران بر اساس ارزش دلاری، از ۶.۷ میلیارد دلار عبور کرد.
حجم کل معاملات این بازار به تفکیک نوع ارز، ۹ میلیارد و ۶۴۲ میلیون درهم، ۲ میلیارد و ۸۹۶ میلیون دلار، ۶ میلیارد و ۸۷۶ میلیون یوآن، ۲۶۷ میلیون یورو و یک میلیارد و ۲۱۵ میلیون روبل بوده است. معادل ارزش دلاری بازار ارز تجاری ۶ میلیارد و ۷۵۸ میلیون بوده است.
از ابتدای تاسیس این بازار تا ۲۵ اسفند ماه ۱۴۰۳، ۲۳ هزار و ۲۵۰ معامله در نتیجه ۳۵ هزار و ۴۵۷ ثبت سفارش به روش معاملاتی جورسازی (مچینگ) انجام گرفته است. همچنین تعداد ۹ هزار و ۹۴۱ بازرگان طی دوره مذکور معاملات خود را از طریق کارگزاران یا بانک‌های عامل در این سامانه انجام داده‌اند.
در نخستین ماه سال ۱۴۰۴ نیز تجار ۱،۶ میلیارد دلار انواع ارز در بازار ارز تجاری مرکز مبادله ایران معامله کردند.
حجم کل معاملات این بازار از ابتدای سال ۱۴۰۴ تا ۳۱ فروردین ماه، به تفکیک نوع ارز، یک میلیارد و ۹۳۱ میلیون درهم، ۸۵۸ میلیون دلار، یک میلیارد و ۳ میلیون یوآن، ۸۶ میلیون یورو و ۱۴۰ میلیون روبل بوده است.
به گفته اصغر بالسینی، سخنگوی مرکز مبادله ارز و طلای ایران تصمیم بانک مرکزی بر این است که ۸۰ درصد معاملات ارزی کشور در مرکز مبادله در بازار ارز تجاری صورت بگیرد.
تاثیر راه اندازی بازار ارز تجاری بر بازار سرمایه
علاوه بر تاثیرات مثبت بازار توافقی یا بازار ارز تجاری که در بالا اشاره شد؛ استمرار فعالیت این بازار تاثیر مثبتی بر بازار سرمایه نیز دارد که برخی از این موارد شامل موارد زیر است:
۱. افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران:
با کاهش نوسانات ارزی، سرمایه‌گذاران قادر به برنامه‌ریزی بهتر برای سرمایه‌گذاری‌های خود هستند. این امر به افزایش ورود سرمایه‌های جدید به بازار سرمایه منجر می‌شود.
۲. بهبود وضعیت شرکت‌های بورسی:
شرکت‌های بورسی با کاهش نوسانات نرخ ارز، می‌توانند برنامه‌ریزی بهتری برای فعالیت‌های خود داشته باشند. این بهبود در وضعیت مالی شرکت‌ها به افزایش سودآوری و در نتیجه افزایش ارزش سهام آنها منجر می‌شود.
۳. افزایش نقدشوندگی بازار:
با ایجاد یک بازار شفاف و قابل پیش‌بینی، نقدشوندگی بازار سرمایه افزایش می‌یابد. سرمایه‌گذاران می‌توانند با اطمینان بیشتری در بازار سرمایه فعالیت کنند و این امر به افزایش حجم معاملات و رونق بازار کمک می‌کند.
۴. کاهش ریسک سرمایه‌گذاری:
وجود بازار ارز توافقی، ریسک‌های ناشی از نوسانات شدید نرخ ارز را کاهش می‌دهد. این امر باعث می‌شود که سرمایه‌گذاران با اطمینان بیشتری به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه بپردازند.
۵. جذب سرمایه‌گذاری خارجی:
با کاهش نوسانات ارزی و ایجاد فضایی مناسب برای سرمایه‌گذاری، ایران می‌تواند توجه سرمایه‌گذاران خارجی را جلب کند. ورود سرمایه‌های خارجی به بازار سرمایه می‌تواند به رشد اقتصادی کشور کمک کند و همچنین به انتقال فناوری و دانش فنی به کشور منجر شود.
راه‌اندازی بازار ارز تجاری و جبران عقب‌ماندگی بورس
در همین باره؛ سید فرهنگ حسینی، کارشناس بازار‌های مالی در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایبنا با اشاره به تاثیر راه‌اندازی بازار ارز تجاری بر بازار سرمایه اظهار کرد: در سال ۱۴۰۳ شاهد تغییر ساختار بازار ارز رسمی بودیم؛ به این معنا که ارز نیمایی به بازار ارز تجاری منتقل شد. راه‌اندازی این بازار در حالی روی داد که نرخ ارز به مدت دو سال تثبیت شده بود.
این کارشناس بازار‌های مالی تصریح کرد: بازار نیمایی شرایطی را فراهم کرده بود که طی دو سال، بهای تمام‌شده تولید بین ۳۰ تا ۳۵ درصد افزایش پیدا کند که معادل افزایش نرخ تورم است. اما ثبات نرخ ارز موجب شد تا حاشیه سود شرکت‌ها نصف شود.
وی افزود: این کاهش سود، توان رقابتی شرکت‌های بورسی را کاهش داد و در ادامه، توان تولید، توسعه، تقسیم سود و ... شرکت‌ها با افت مواجه شد.
حسینی بیان کرد: شرط دعوت افراد به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه این است که «بازدهی شرکت‌ها را افزایش دهیم». بنابراین، با رشد درآمد شرکت‌ها، مردم دیگر سرمایه‌های خود را به سمت بازار‌های سفته‌بازانه مانند بازار ارز و طلا نخواهند برد.
این کارشناس بازار‌های مالی خاطر نشان کرد: اگر بتوانیم ابزار‌ها و یا شرکت‌های متنوعی را ایجاد کنیم که ریسک تولید را پوشش دهند، به‌طوری که زمانی که نرخ ارز افزایش می‌یابد، درآمد شرکت‌ها نیز متناسب با نرخ دلار افزایش یابد، به عنوان نمونه اگر شرکتی معدنی که در حوزه طلا فعالیت دارد، متناسب با نرخ دلار بازدهی کسب کند، می‌توانیم سرمایه‌ها را به سمت بازار سرمایه هدایت کنیم.
وی افزود: این موضوع موجب خواهد شد تا فشار بر بازار ارز کاهش یابد و در عین حال، بازار‌ها متعادل‌تر شوند.
این تحلیلگر بازار‌های مالی ابراز کرد: این اتفاق باعث شد تا تعدیلی که در قیمت دلار روی داده است، یعنی انتقال از دلار نیمایی به بازار ارز تجاری، موجب شد تا شرکت‌ها از پاییز ۱۴۰۳ به بعد بتوانند با نرخ‌های فروش مناسب‌تری دست یابند و جا ماندگی از تورم را جبران کنند.
وی افزود: با افزایش سود شرکت‌ها، بازار سرمایه نیز توانست بخشی از عقب‌ماندگی خود را جبران کند.
حسینی در پایان تاکید کرد: بازار ارز تجاری با واقعی کردن نرخ فروش شرکت‌ها، موجب تقویت درآمد شرکت‌های بزرگ مانند شرکت‌های پتروشیمی و معدنی شد و حتی بسیاری از شرکت‌ها توانستند معادل رشد دلار، بازدهی کسب کنند. در نتیجه، شاخص کل بازار سهام به خوبی رشد کرد. اگر ناترازی در برق و گاز نداشتیم، شاخص کل بازار سرمایه در کانال‌های بسیار بالاتری قرار می‌گرفت.
راه اندازی بازار ارز تجاری به رونق بورس کمک می‌کند
سعید اسلامی بیدگلی، کارشناس ارشد بازار‌های مالی در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایبنا اظهار کرد: در گذشته شرکت‌ها چالش‌های زیادی با ارز صادراتی داشتند و عملا دولت سیاست‌های روشن و مشخص در قبال شرکت‌ها و بازگشت ارز حاصل از صادرات نداشت و حتی این سیاست‌ها پیچیدگی زیادی داشتند.
این کارشناس ارشد بازار‌های مالی بیان داشت: با راه اندازی بازار ارز تجاری این پیچیدگی‌ها کاهش یافت، ضمن اینکه پیش بینی پذیری اقتصاد را افزایش می‌دهد.
اسلامی بیدگلی عنوان کرد: در گذشته دولت در سود شرکت‌ها دخالت می‌کرد، اما با راه اندازی بازار ارز تجاری شفافیت تولید بیشتر خواهد شد و این موضوع دست درازی دولت به جیب شرکت‌ها را کاهش خواهد داد؛ بنابراین پیش بینی می‌شود با این اقدام بانک مرکزی سود اسمی تولید بهبود یابد.
این کارشناس ارشد بازار‌های مالی تصریح کرد: بازار ارز وابستگی بالایی به سیاست‌های اقتصادی دولت دارد، بنابراین راه اندازی بازار ارز تجاری می‌تواند به مدیریت بازار ارز کمک کند. ضمن اینکه راه اندازی این بازار به رونق بازار سرمایه نیز کمک خواهد کرد.
وی افزود: این موضوع حتی می‌تواند در آینده استقبال سرمایه گذاران را از بازار سرمایه بیشتر کند.
اسلامی بیدگلی در پایان تاکید کرد: اگر متغییر‌های کلان اقتصادی و ناترازی‌ها اصلاح شوند، در این شرایط می‌توان انتظار داشت که راه‌اندازی بازار ارز تجاری تاثیر بهتری بر تولید و بازار سرمایه داشته باشد.
sarmayegozarionline.ir/vdchv-nw.23nzidftt2.html
آخرین عناوین
پربيننده ترين
۱
۲
۳
۴
۵
۶
۷
۸
۹
۱۰
